نکات حقوقی

خلع ید چیست؟ ارکان دعوای خلع ید ⚖️ +【مدارک مورد نیاز】

متاسفانه در برخی مواقع شاهد این هستیم که به مال و حق مالکیت افراد تعرض می شود. تصرف غیرقانونی اموال غیر منقول همچون خانه، زمین، باغ و … دعوای خلع ید است و مطابق قانون کشور مجازاتی برای فرد متصرف تعیین شده است. در دعوای خلع ید مالک ملک مدعی می شود که فردی بدون اجازه او و به صورت غیرقانونی مال او را تصرف کرده است. برای اطلاعات بیشتر درمورد خلع ید چیست؟ و نکات حقوقی آن لطفا در مجله حقوقی برترین وکیل همراه ما باشید.

خلع ید چیست؟

پیش از پرداختن به موضوع خلع ید چیست؟ در ابتدا بهتر است معنی عبارات را بدانید، در زبان عربی ید به معنی دست اما ید در اصطلاح به معنی تسلط و تصرف و می باشد و خلع در عربی به معنی عزل کردن یا از شغل یا عملی بیرون کردن است. بنابراین معنی دو عبارت خلع ید به معنی رفع تصرفات و اتسیلا است.

یکی از دعاوی حقوقی درباره ی اموال غیر منقول، دعاویی خلع ید است. منظور از اموال غیر منقول اموالی است که امکان جابه جایی ندارند همچون باغ، زمین، خانه که درصورت بروز همچنین موردی امکان پیگیری قضایی آن وجود دارد. مطابق ماده 308 قانون مدنی که “غصب استیلا بر حق غیر است به نحو عدوان” واژه خلع ید در قانون مدنی عنوان نشده اما با این حال این ماده خلع ید را تصرف غاصبانه معرفی می کند که مالک می تواند با ارائه دادخواست به مرجع قضایی اخراج متصرف از ملک خود را درخواست کند.

اگر ملک شما مورد تصرف افراد سودجو قرار گرفته و از این بابت دچار مشکلاتی شده اید، بهترین راهکار مراجعه به وکیل متخصص در حوزه خلع ید و دعاوی ملکی می باشد. برای راحتی شما در مطلب بهترین وکیل خلع ید و تخلیه در تهران به معرفی وکلای حاذق در دعاوی ملکی به ویژگی خلع ید پرداخته ایم می توانید راهنمایی های بیشتر را از وکیل متخصص دریافت کنید.

انواع دعوای خلع ید

انواع دعوای خلع ید

  • خلع ید غاصبانه

هر فردی در ملک خود باید تصرف قانونی داشته باشد تا مشکلی پیش نیاید. مشکلات حقوقی از زمانی رخ می دهند که تصرفات غاصبانه شود. در خلع ید غاصبانه به این دلیل که قراردادی میان طرفین وجود ندارد فرد باید اثبات کند که مالک قانونی ملک است. در قانون مالک ملک فردی است که نام او در دفتر املاک ثبت شده است و این موضوع با استعلام دادگاه اثبات می شود. پس از اینکه مالکیت خواهان بر ملک اثبات شد می توان دعوای خلع ید غاصبانه را مطرح کرد تا پیگیری های بیشتر انجام شود.

  • خلع ید امانی

در خلع ید امانی قراردادی میان طرفین وجود دارد و حتی برای قرارداد موعدی تعیین می شود. در این شرایط پس از انقضای مدت قرارداد، مالک هیچ الزامی به ادامه قرارداد با فرد مقابل ندارند. اما گاهی فرد مقابل به مواد قرارداد عمل نمی کند و به تصرفات خود ادامه می دهد و در حقیقت غاصبی است که ملک فرد دیگری را به صورت غیرقانونی به تصرف خود درآورده است. بنابراین در این شرایط می توان دعوای خلع ید امانی را مطرح نمود.

دربرخی از قراردادها مدتی برای آن تعیین نشده است، در چنین مواقعی مالک ملک باید در ابتدا از متصرف بخواهد که از ملک او رفع تصرف کند در صورتی که متصرف به کار خود ادامه داد، تصرف او غاصبانه و غیرقانونی خواهد بود.

  • خلع ید مشاعی

گاهی تصرف غیرقانونی در ملک مشاع به وجود می آید و مالک قسمتی از ملک مشاع خواهان خلع ید علیه فرد متصرف ملک مشاع می شود در این مواقع از تمام ملک خلع ید می شود. مطابق قانون مالک قسمتی از ملک مشاع این اجازه را دارد تا کل ملک را خلع ید کرده و از تصرفات شریک یا غاصب جلوگیری کند.

انواع خلع ید

مقایسه خلع ید با تخلیه ید و تصرف عدوانی

  • دعوای خلع ید

به صورت کلی خلع ید درمورد املاکی است که به صورت غیرقانونی تصرف شده است و مالک در تلاش است تا از راه های قانونی غاصب را از ملک خود بیرون کند. در شرایطی دیگر امکان دارد برای برخی از افراد پیش بیاید که به شخصی اجازه استفاده از ملک خود را بدهند و پس از مدتی قصد پس گرفتن آن را داشته باشند، در این مواقع نیز باید دعوای تخلیه ید مطرح شود. دعوای خلع ید فقط برای اموال غیرمنقول مطرح می شود و قابلیت پیگیری دارد.

  • دعوای تخلیه ید

تخلیه ید کمی متفاوت است، زمانی که میان مالک و شخص متصرف قرارداد اجاره منعقد شود و در آن زمان تخلیه ملک تعیین شده باشد اما متصرف یا فرد مستاجر ملک را تخلیه نکند، مالک ملک می تواند علیه آن شخص دعوای تخلیه ید را مطرح نماید. تخلیه ید با اموال منقول و غیرمنقول مرتبط می باشد. بنابراین بسیار مهم است که زمان طرح دعوی، به درستی این دو را از هم تشخیص دهیم زیرا درصورتی که خواهان خلع ید باشیم اما درخواست تخلیه ید را مطرح کنیم، قرار عدم استماع دعوی صادر می گردد.

  • دعوای تصرف عدوانی

مطابق قانون تصرف عدوانی عبارت است از “ادعای متصرف سابق مبنی بر اینکه شخصی دیگر بدون رضایت او مال غیرمنقول او را از تصرف وی خارج کرده است و اعاده تصرف خود را نسبت به آن مال درخواست می نماید.” در تصرف عدوانی نیازی نیست که خواهان مالکیت خود را اثبات کند لذا خواهان باید اثبات کند که سابقه تصرف او نسبت به متصرف فعلی مقدم است و پیش از او انجام شده است. در تصرف عدوانی دادگاه وارد دلایل مالکیت نمی شود.

ارکان لازم جهت طرح دعوای خلع ید

ارکان لازم جهت طرح دعوای خلع ید

وجود مالکیت خواهان نسبت به آن مال یکی از مهمترین ارکان دعوای خلع ید است. بنابراین دادگاه در اولین اقدامات خود برای بررسی این پرونده به بررسی مالکیت رسمی و استعلام وضعیت ثبتی ملک می پردازد. مطابق مواد 22، 46، 47 و 48 قانون ثبت، شخصی مالک ملک است و در محکمه ملک شناخته می شود که نام او در دفتر اسناد رسمی به عنوان مالک ثبت گردیده باشد.

در غیر این صورت و در مواقعی که فرد با وکالتنامه بلاعزل و یا مبایعه نامه عادی ملکی را خریداری نموده، در دادگاه مالک قانونی شناخته نمی شود مگر اینکه اثبات مالکیت انجام دهد. برای این کار مراجعه به بهترین وکیل اثبات مالکیت سریع ترین راهکار جهت حل مشکل است. لذا درصورتی که ملک سند رسمی نداشته باشد نمی توان دعوای خلع ید را بدون اثبات مالکیت مطرح کرد. برای اطلاعات بیشتر می توانید به مطلب بررسی شرایط اثبات مالکیت ملک بدون سند مراجعه کنید.

رکن بعدی که در طرح نمودن دعوای خلع ید اهمیت دارد، در تصرف بودن غیرقانونی مال غیرمنقول است. همانطور که در مطالب مرتبط با خلع ید عنوان کردیم، خلع ید درخصوص اموال غیرمنقول همچون خانه، زمین و باغ می باشد. لذا دعاوی مرتبط با اموال منقول را می توانید با عنوان استرداد مال از غاصب پس بگیرید.

سومین رکن که در طرح دعوای خلع ید مهم است، برتری و سلطه مالک بر مال خود می باشد بنابراین در اثبات غصب نیز غاصب باید به مال سلطه داشته و تسلط غیرقانونی او موجب جلوگیری از بهره مندی مالک اصلی از منافع مال خود شود. مورد بعدی در دعوای خلع ید عدوانی بودن اقدامات خوانده می باشد لذا هرگونه اجازه و قرارداد بین خواهان و خوانده، موضوع خلع ید را با مشکل مواجه خواهد کرد.

مدارک لازم برای خلع ید

مدارک لازم برای خلع ید

در دعاوی حقوق لازم است خواهان مستندات خود را همراه با دادخواست ضمیمه پرونده کند. در ابتدا ضروری است که دلایل مالکیت خود و پس از آن دلایل مثبت استیلا عدوانی خوانده را پیوست دادخواست کند. چنانچه قصد مراجعه به بهترین وکیل ملکی در تهران دارید باید زمان مراجعه به وکیل تمامی مدارک شناسایی معتبر را به همراه داشته باشید تا وکیل باتوجه به مدارک و توضیحات شما، بهترین راه حل را پیشنهاد دهد.

مدارک لازم جهت طرح دعوای خلع ید:

  • کارت ملی
  • تصویر سند مالکیت
  • حضور شاهدین و افراد مطلع برای شهادت
  • درخواست به جهت دریافت نظر کارشناس
  • شماره پرونده استنادی
  • انجام تحقیقات منطقه ای و محلی
  • معاینه محلی
مرجع صالح رسیدگی به دعوای خلع ید

مرجع صالح رسیدگی به دعوای خلع ید

در کل خلع ید در صلاحیت دادگاه های حقوقی محل وقوع ملک است. برای رسیدگی به این موضوع در ابتدا باید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید و در آنجا اقدام به طرح دعوای خلع ید نمایید به این منظور لازم است نام خود و خوانده را به صورت کامل در دادخواست قید کنید. لذا در مواقعی که دادخواست کامل باشد، دادرسی آغاز می شود.

کلام آخر

به منظور موفقیت هرچه بیشتر در دعوای خلع ید بهتر است با وکیل ملکی متخصص مشاوره کنید. از توجه شما تا انتهای مقاله خلع ید چیست؟ سپاس گزاریم. امیدواریم مطالب ذکر شده برای شما دوستان گرامی، مفید واقع گردیده باشد. جهت مطالعه مطالب مشابه می توانید مجله برترین وکیل را دنبال کنید. خشوحال می شویم جهت پیشبرد مطالب سایت، انتقادات و پیشنهادات خود را در کامنت ها، با ما در میان بگذارید.

4.5/5 - (2 امتیاز)

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

20 − نوزده =

دکمه بازگشت به بالا