تصرف عدوانی در ملک مشاع چیست؟ ⚖️【نحوه شکایت و مجازات】⚡️
مالکیت برخی اموال در دست دو یا چند نفر است و درواقع چندین نفر به صورت شراکتی صاحب مالی هستند. به این گونه اموال، اموال مشاع یا اشاعه گفته می شود. حال ممکن است یکی از شرکا و یا فرد دیگری به صورت غیرقانونی و بدون اجازه دیگر شرکا، اموال آنها را تصرف کند که به آن تصرف عدوانی می گویند. تصرف عدوانی در ملک مشاع یکی از پرونده هایی است که در دادگاه ها به وفور مشاهده می شود و در صورت اثبات، فرد متهم مجازات خواهد شد، از این رو نیاز است با تمامی قوانین، مراحل و نحوه شکایت و نکات حقوقی آن آشنا شوید. جهت کسب اطلاعات بیشتر در مجله حقوقی برترین وکیل همراه ما باشید.
ملک مشاع به چه ملکی گفته می شود؟
اکثر افرادی که توانایی مالی برای خرید ملکی را به صورت انفرادی ندارند، تلاش می کنند تا با شراکت با دو یا چندین نفر، به صورت قانونی صاحب ملک یا زمینی شوند. بنابراین چنانچه ملکی در مالکیت دو یا چند نفر باشد به آن ملک، ملک مشاع گفته می شود.
در تعریفی دیگر اینگونه می توان گفت، فرض کنید در خانواده ای پدر فوت می کند، اموال او را فرزندان به ارث می برند. بنابراین تمام فرزندان در آن املاک و اموال شریک می شوند که آن نیز جزو املاک مشاع محسوب می شود. زمانی که کسی در ملک مشاعی شریک باشد؛ به اندازه ای که سهم دارد می تواند از ملک استفاده نماید و حتی می توانند سهم خود را به فروش برسانند.
در املاک مشاع و شراکتی، هیچ یک از شرکا نباید حقوق دیگری را ضایع نموده و به اصطلاح در شراکت تقلب کنند. در صورت بروز هرگونه مشکل در ملک مشاعی باید به بهترین وکیل فروش ملک مشاعی مراجعه کنید.
تصرف عدوانی در املاک مشاع چگونه است؟
منظور از تصرف عدوانی در املاک مشاع، غصب مال و املاک دیگری بدون رضایت او است که این تصرف می تواند توسط یکی از شرکای مال مشاع بوده و یا فردی غریبه ادعای مالکیت داشته باشد. درصورت بروز چنین مشکلی، چنانچه شرکا راضی نباشند باید در دادگاه طرح دعوا نموده و پیگیری های کیفری را آغاز کنند. برای رسیدگی به چنین پرونده هایی باید به وکیلی مراجعه کنید که در دعاوی ملکی تخصص دارد.
اعتقاد بسیاری از حقوقدانان بر این است که نمی توان علیه شخصی که از شرکای ملک مشاع می باشد و اقدام به تصرف عدوانی نموده شکایت کرد. زیرا شریک مالی را تصرف نموده که خود یکی از مالکان آن است و دیگر شرکای ملک مشاع فقط می توانند خلع ید را از دادگاه بخواهند. به عبارت دیگر یکی از شرکا اقداماتی انجام می دهد و مانع تسلط سایر شرکا می شود که در این صورت باید به بهترین وکیل تصرف عدوانی مراجعه کنید تا از حقوق قانونی شما دفاع کند.
آیا تصرف عدوانی ملک مشاع جرم است؟
با معنای ملک مشاع و تصرف عدوانی آشنا شدید، در این بخش به بررسی جرم بودن یا نبودن تصرف عدوانی در املاک مشاعی می پردازیم. برای انستن این موضوع باید در ابتدا مشخص شود که ملک مشاع توسط چه کسی تصرف شده، یکی از شرکا یا شخص ثالث؟ قانون مجازات های متفاوتی برای هرکدام در نظر گرفته است.
اگر تصرف عدوانی در ملک مشاع توسط فردی غیر از شرکای ملک مشاع باشد، نحوه شکایت از آن از طریق کیفری است و باید به مراجع کیفری مراجعه کنید تا پیگیری های لازم انجام شود. قانون مجازات های مخصوصی برای اینگونه جرایم در نظر گرفته است. اما اگر ملک مشاع توسط یکی از شرکا تصرف شود، دیگر شرکا می توانند دعوای خلع ید را درخواست کنند.
بنابراین باتوجه به رای وحدت رویه دیوان عالی کشور، فقط در شرایطی که ملک مشاع توسط شخص دیگری تصرف شود این اقدام جرم بوده و پیگرد کیفری دارد. طبق قانون تصرف عدوانی ملک مشاع توسط یکی از شرکای مال مشاع پیگیرد حقوقی دارد و در دادگاه های حقوقی به آن رسیدگی می گردد.
مهلت شکایت تصرف عدوانی ملک مشاع
باتوجه به ماده 106 قانون مجازات اسلامی در جرایم تعزیری قابل گدشت، هر زمان فرد متضرر پس از گذشت 1 سال از وقوع جرم، شکایت خود را ثبت نکند حق شکایت کیفری ندارد. البته استثنایی در اینجا وجود دارد، اگر فرد تحت سلطه ی متهم بوده باشد و یا به هر دلیلی خارج از اختیار نتواند شکایت کند، بعد از یک سال امکان شکایت کیفری به او داده می شود.
در چنین مواقعی که از استثناها است، مهلت شکایت از زمان رفع مانع محاسبه می گردد. چنانچه در این فاصله فردی که ضرر کرده و ملک او تصرف شده فوت کند، سایر شرکای ملک مشاع و یا یکی ازو ورثه ی او می توانند شکایتت کنند.
مجازات تصرف عدوانی ملک مشاع
همانطور که گفتیم، تصرف عدوانی در ملک مشاع زمانی که توسط شخص ثالثی انجام شود جرم بود و مجازات دارد. مطابق ماده 690 قانون مجازات اسلامی “هرکسی اقدام به هرگونه تصرف عدوانی در اموال غیرمنقول دیگران اعم از مشاع یا مفروز انجام دهد مجرم بوده و مجازات دارد. مجازات آن حبس از 1 ماه تا 1 سال خواهد بود. این مجازات باتوجه به قانون کاهش مجازات های تعزیری به 15 روز تا 6 ماه کاهش پیدا کرده است.
تصرف عدوانی ملک مشاع جرم درجه 7 است و باید به صورت مستقیم در دادگاه رسیدگی شود. بنابراین شاکی نیازی به مراجعه به دادسرا ندارد و باید شکایت خود را در دادگاه مطرح نماید. برای بررسی پرونده باید شرکای ملک مشاع سند رسمی ارائه دهند، در غیر این صورت می توانند با ارائه سند عادی اقدام به شکایت از متصرف نمایند.
چنانچه متهم پرونده مدارک قانع کننده به دادگاه ارائه ندهد مجازات خواهد شد. اما در صورتی که متهم سند عادی یا مبایعه نامه داشته و به دادگاه ارائه دهد، حکم رات او از سوی دادگاه اعلام می شود. در این شرایط شرکای ملک مشاع برای اثبات مالکیت خود راه سختی دارند و بهتر است به بهترین وکیل اثبات مالکیت مراجعه نمایند.
5 تفاوت تصرف عدوانی با خلع ید در ملک مشاع
گاهی اوقات دعاوای تصرف عدوانی با خلع ید املاک مشاعی اشتباه گرفته می شود، لذا در ادامه به بیان تفاوت های میان این دو اشاره می کنیم:
- دعوای تصرف عدوانی ملک مشاع صرفا برای اموال غیرمنقول همچون خانه و زمین مطرح می شود. درصورتی که خلع ید برای اموال منقول و غیرمنقول می باشد.
- رسیدگی به دعوای تصرف عدوانی را می توان خارج از نوبت نیز انجام داد، درشرایطی که خلع ید این طور نیست.
- اجرای حکم در دعاوی خلع ید به حکم قطعی نیاز دارد اما در تصرف عدوانی نیازی به قطعی شدن حکم نیست و می توان آن را به موعد اجرا گذاشت.
- دعوای تصرف عدوانی دعوای غیرمالی است و هزینه دادرسی آن همچون دعاوی غیرمالی محاسبه می شود. درصورتی که خلع ید براساس قیمت ملک محاسبه می شود.
- در خلع ید باید مالکیت فرد اثبات شود درصورتی که در دعاوی سه گانه سبق تصرف باید اثبات گردد.
سند مالکیت در تصرف عدوانی ملک مشاع چه نقشی دارد؟
باتوجه به کیفری یا حقوقی بودن شکایت تصرف عدوانی ملک مشاع، نقش سند مالکیت در آن متفاوت است. اگر دعاوی تصرف عدوانی علیه یکی از شرکا باشد، حقوقی است و ارائه سند مالکیت ملک نقش خاصی در رای دادگاه ندارد.
لذا در شرایطی که دعوای تصرف عدوانی ملک مشاع کیفری باشد یعنی شکایت علیه شخص ثالثی انجام شود، ارائه سند مالکیت ملک به دادگاه نقش پررنگی دارد و درواقع سند، مالکیت شما را به دادگاه اثبات می کند. این سند نشان دهنده جرم متصرف است و متجاور بودن او را نشان می دهد. برای این پروسه باید سند مالکیت رسمی ارائه داد و با ارائه سند عادی یا قولنامه، احتمالا طرح دعوا به نتیجه کیفری نمی رسد.
مراجعه به وکیل برای طرح شکایت تصرف عدوانی در مال مشاع
در ابتدای مقاله به توضیح کامل درخصوص تصرف عدوانی در ملک مشاع پرداختیم و دانستیم که تفاوت هایی با خلع ید دارد. تصرف عدوانی در ملک مشاع یکی از انواع دعاوی کیفری است که قوانین خاص خود را دارد و اصلا نباید آن را ساده در نظر بگیریم. وکیل متخصص در دعاوی ملکی باتجه به دانش و تجربه ای که در این پرونده ها داشته است بهتر از هر شخصی از حقوق شما دفاع می نماید.
درصورت مشاهده هرگونه تصرف در ملک خود همچون دیوار کشی یا حفر چاه که موجب خدشه دار شدن مالکیت شما و دیگر شرکا می شود، با مراجعه به وکیل می توانید اقدامات لازم برای دفاع از حقوق خود و دیگر شرکا را فراهم آورید. در قانون حق شکایت فقط برای مالکان ملک مشاع وجود دارد و شخص دیگری نمی تواند شکایت کند. بنابراین می توان وکالت پرونده را به وکیل واگذار نمایید تا در محاکم قضایی و دادگاه ها علیه مرتکب طرح دعوا نماید.
کلام آخر
متاسفانه تصرف عدوانی یکی از پرونده هایی است که به تعداد قابل توجهی در دادگاه ها مشاهده می شود. اکثر این پرونده ها در زمینه تصرف عدوانی در ملک مشاع می باشد. برای رفع تصرف در املاک مشاع نیاز است با ارائه مدارکی به دادگاه مالکیت خود را اثبات کنیم. در برخی موارد تصرف ملک مشاع با خلع ید اشتباه گرفته می شود، اما با کمی تحقیق می توان آن را از یکدیگر تفکیک کرد. امیدوارم مطالب موجود در مقاله برای شما مفید بوده باشد. خواهشمندم جهت پیشبرد مطالب سایت نظرات خود را برای ما ارسال کنید.