گواهی انحصار وراثت چیست؟ ⚖️【سال1403】+ مدارک و مراحل

انحصار وراثت امری حقوقی است که پس از فوت شخصی وارثین او، صاحب تمام دارایی‌های منقول و غیر منقول می‌شوند. اما برای گرفتن این ارث باید گواهی انحصار وراثت در دست داشته و بر اساس این گواهی ثابت کرد که می‌توان صاحب اموال مانده از متوفی شد. گواهی انحصار وراثت شامل مشخصات وارثین، تعداد آن‌ها، نسبت آن‌ها با فردی که فوت شده است و برخی از موارد دیگر می‌باشد که با توجه به آن ارث تقسیم بندی می‌شود. در ادامه به توضیحات بیشتری در مورد گواهی انحصار وراثت، معرفی این گواهی، مدارک اقدام به دادخواست دریافت گواهی و برخی از موارد دیگر به خوبی پرداخته شده است.برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای این مطلب در مجله حقوقی برترین وکیل همراه ما باشید.

انحصار وراثت چیست؟

انحصار وراثت امری قانونی است که هر وارثی حق دارد پس از فوت متوفی از راه درست با توجه به گواهی انحصار وراثت به حق قانونی خود دست یابد. انحصار وراثت امری برای تقسیم بندی اموال بین وارثین بوده و برای تحقق یافتن چنین امری اولین چیزی که لازم است گواهی انحصار وراثت است.

باید حتما قبل از اقدام به تقسیم بندی اموال اقدام به دریافت گواهی فوق نمود که می‌توان با مراجعه به مراجع قانونی و با ارائه مدارک گواهی را دریافت کرد. پس از دریافت آن با توجه به اینکه میزان وارثین چه تعداد است و بر اساس شرایط دیگر ارث باقی مانده از متوفی میان وارثین تقسیم بندی می‌شود.

اگر در زمینه انحصار وراثت و تقسیم سهم الارث به کمک نیاز دارید، مشورت با وکیل انحصار وراثت بهترین راهکار برای حل مشکل شماست. وکلای متخصص در این حوزه به دلیل آگاهی که از قوانین دارند و همینطور سابقه ای که کسب نموده اند در کمترین زمان ممکن پرونده را به نتیجه مطلوب نظر شما می رسانند.

معرفی گواهی انحصار وراثت

همان‌طور که می‌دانید و در مطالب گذشته نیز اشاره شد، گواهی انحصار وراثت به برگه‌ای گفته می‌شود که در آن باید مشخصات تمامی وارثین ثبت گردد. در یک گواهی انحصار وراثت تمام مشخصات وارثین ثبت می‌شود که این مشخصات باید به طور کاملا دقیق در گواهی ثبت گردند تا در تقسیم اموال مشکلی به وجود نیاید.

چنین گواهی به درخواست وارثین و از مراجع قضایی صادر می‌شود که با توجه به آن برای اموالی که از متوفی باقی مانده است تعیین تکلیف می‌شود. گواهی فوق نیازمند رعایت قوانین مختلفی است که برای دریافت آن باید این قوانین رعایت شود و البته حتما باید چنین گواهی را تهیه کرد که در غیر این صورت نمی‌توان به ارث خود دست یافت.

انواع گواهی انحصار وراثت

گواهی انحصار وراثت به دو نوع محدود و نامحدود تقسیم بندی می‌شود که هر کدام شرایط خاص خود را دارند و با توجه به آن‌ها تقسیم اموال شکل می‌گیرد. در صورتی که کل دارایی متوفی کمتر از ۳۰ میلیون ریال ارزش داشته باشد، گواهی انحصار وراثت محدود صادر می‌شود که البته این گواهی اغلب برای انجام امور معنوی به کار برده می‌شود. البته در حال حاضر کمتر کسی یافت می‌شود که ارزش دارایی‌های او کمتر از ۳۰ میلیون ریال باشد و از این رو از گواهی انحصار وراثت محدود امروزه استفاده چندانی نمی‌شود.

برای تقسیم اموالی که ارزش آن‌ها بیش‌تر از ۳۰ میلیون ریال است باید حتما گواهی انحصار وراثت نامحدود دریافت کرد که دریافت آن نسبت به گواهی محدود زمان بیشتری به طول می‌انجامد. قبل از صدور گواهی انحصار وراثت شورای حل اختلاف یک آگهی در روزنامه چاپ می‌کند تا اطمینان حاصل شود که وارث دیگری وجود ندارد و حدودا پس از گذشت یک ماه گواهی صادر می‌شود.

مدارک درخواست گواهی انحصار وراثت

مدارک مختلفی برای درخواست گواهی انحصار وراثت باید به شورای حل اختلاف تحویل داده شود که این مدارک عبارتند از:

• گواهی فوت
• شناسنامه متوفی
• کارت ملی متوفی
• شناسنامه وارث
• کارت ملی وارث
• استشهادیه که باید در دفترخانه اسناد رسمی به اضافه گواهی امضا توسط سردفتر تنظیم شده باشد
• وصیت نامه که اگر وجود داشته باشد.

با توجه به این مدارک و بررسی شدن کامل آن‌ها توسط شورای حل اختلاف و مراجع قضایی گواهی انحصار وراثت صادر می‌گردد که وارثین بر اساس آن می‌توانند به حق قانونی خود برسند.

مراحل انحصار وراثت چیست؟

برای دریافت گواهی انحصار وراثت باید مراحلی را طی نمود که در اولین مرحله دریافت این گواهی باید اداره ثبت احوال فوت را در رایانه ثبت کند سپس شناسنامه فرد متوفی باطل شود. وراث باید به شورای حل اختلاف مراجعه کرده و فرم مخصوص انحصار وراثت را تکمیل کنند که البته برای دریافت این گواهی حتما مراجعه وارثین شرط نیست و طلبکاران فرد متوفی نیز می‌توانند این کار را انجام دهند.

سپس مدارک بررسی شده و در روزانه آگهی چاپ می‌شود و اگر شخص معترضی وجود نداشته باشد، پس از یک ماه گواهی انحصار وراثت صادر می‌شود.

آثار صدور گواهی انحصار وراثت

صدور گواهی انحصار وراثت امری کاملا مهم و ضروری است که باید پس از فوت هر شخصی وارثین او اقدام به این عمل کنند تا بتوانند ارث را تقسیم کنند. از آثار مهم صدور گواهی مورد نظر مشخص شدن تعداد صحیح وارثین است که در این صورت ارث به میزان کاملا منصفانه بین هر کدام از آن‌ها تقسیم بندی می‌شود.

اگر چنین گواهی صادر نشود امکان خطا و اشتباه و همچنین فعالیت‌های غیر قانونی در مورد ارث بسیار بالا است و از این رو صدور گواهی انحصار وراثت آثار بسیار خوبی دارد. انواع گواهی انحصار وراثت پس از فوت متوفی از راه کاملا اصولی خود و به کمک مراجع قانونی انجام می‌شود که در این صورت می‌توان شاهد تقسیم اموال بدون هیچ خطایی شد.

چه اشخاصی می‌توانند به گواهی انحصار وراثت اعتراض کنند؟

اعتراض به گواهی انحصار وراثت امری طبیعی است که ممکن است پس از صدور این گواهی توسط بسیاری از وارثین چنین مشکلی پیش آید. اشخاصی که می‌توانند نسبت به گواهی انحصار وراثت اعتراض کنند وارثین اموال متوفی، وارثی که نام او در گواهی نیامده است و اشخاصی که از میزان ارث خود راضی نیستند هستند.

افرادی که نسبت به گواهی اعتراض دارند می‌توانند دادخواست اعتراض خود را در شورای حل اختلاف انجام دهند. پس از رسیدگی به درخواست اعتراض شورای حل اختلاف و مراجع قانونی نسبت به اعتراض فرد تصمیم گرفته و در صورت حق بودن اعتراض دوباره گواهی جدیدی برای تقسیم اموال صادر می‌شود.

چه اشخاصی از شخص فوت شده ارث می‌برند؟

پس از فوت شخصی اگر مال و اموالی داشته باشد به وارثین او تعلق می‌گیرد و این وارثین شامل تعدادی از افراد است که با متوفی نسبت نسبی و سببی دارند.

• طبقه اول اشخاصی که از شخص فوت شده ارث می‌برند شامل پدر، مادر، فرزند دختر، فرزند پسر، نوه‌های متوفی در صورتی که والدین نوه‌ها در قید حیات نباشد هستند.
• طبقه دوم وارثین پدربزرگ و مادربزرگ فرد متوفی، خواهران و برادران پدری متوفی اگر پدر و مادرش زنده نباشند، فرزندان خواهر یا برادر متوفی در صورت فوت مرد هستند.
• طبقه سوم وارثین نیز عموها، عمه‌ها، دایی‌ها، خاله‌ها و فرزندان آن‌ها است که اگر هیچکدام از وارثین طبقه اول و دوم در قید حیات نباشند ارث به وارثین طبقه سوم تعلق می‌گیرد.

پس فوت متوفی هر کدام از وارثین باید گواهی انحصار وراثت دریافت کنند که با توجه به آن مشخص می‌شود چه کسی از اموال باقی مانده متوفی سهم دارد.

محرومیت از ارث

امکان محرومیت از ارث در سیستم حقوقی و قانونی کشور ایران وجود ندارد که البته با توجه به شرایطی می‌توان این عمل را انجام داده و شخصی را از ارث محروم کرد. یکی از راه‌های محرومیت از ارث این است که متوفی در زمان حیات خود تکلیف اموالش را مشخص کرده باشد و آن‌ها را بفروشد یا بین وارثین بجز شخصی که از ارث محروم شده است تقسیم کند.

از دیگر راه‌های محرومیت از ارث نوشتن وصیت نامه است که با توجه به وصیتی که در وصیت نامه قید شده است باید عمل شود و تقسیم اموال متوفی صورت گیرد. در غیر این صورت شخصی که نام او در گواهی انحصار وراثت وجود نداشته باشد می‌تواند اعتراض کرده و به این شکل به حق قانونی خود دست یابد.

وکیل انحصار وراثت

هنگام انجام امور مربوط به گواهی انحصار وراثت ممکن است مشکلاتی میان وارثین پیش آید و سهم ارث آن‌ها به صورت عادلانه تقسیم‌بندی نشود. در این صورت باید در مراجع قضایی اقدام به حل مشکل خود کرد و در چنین مواقعی داشتن یک وکیل مجرب انحصار وراثت امری ضروری است.

وکیل انحصار وراثت شخصی است که می‌تواند در زمینه حل مشکلات مربوط به انحصار وراثت به وارثین کمک کند تا از مشکلات میان آن ‌ها کم شده و از بین برود. همچنین این وکیل می‌تواند در صورت رعایت نکردن عدالت میان یکی از وارثین کمک کند تا اعتراض وارث ثبت شود و با کمک مراجع قضایی وارث به حق خود برسد. با توجه به تلاشی که وکیل برای پرونده شما انجام می دهد هزینه وکیل برای انحصار وراثت مشخص و در جلسه مشاوره از طرف وکیل اطلاع داده می شود.

کلام آخر

انحصار وراثت از جمله امور حقوقی است که هر فردی در هر زمان می‌تواند این کار را پس از فوت شخصی انجام دهد که این عمل با در دست داشتن گواهی انحصار وراثت امکان‌پذیر است. گواهی فوق با طی مراحلی اصولی و به دست مراجع قانونی حل می‌شود که با توجه با این موضوع امکان خطا و اشتباه در چنین امری وجود ندارد. در صورت وجود کلاهبرداری و ایجاد مشکل در صدور گواهی انحصار وراثت می‌توان نسبت به برطرف کردن آن‌ها از قانون و شورای حل اختلاف کمک گرفته و به کمک وکیلی مجرب چنین مشکلاتی را برطرف کرد.