نحوه شکایت در دیوان عدالت اداری ⚖️【سال1403】

دیوان عدالت اداری به عنوان یکی از اصلی ترین مراکز اداری جهت مطرح نمودن مشکلات میان سازمان های دولتی و مردم است. ممکن است برای هر شهروندی این مسئله رخ داده باشد که به عنوان مثال از یک سازمان دولتی نظیر شهرداری، شکایت داشته باشد. در این مورد می تواند این شکایت را با دیوان عدالت اداری در میان بگذارد و در اسرع وقت مورد بررسی قرار می گیرد. نحوه شکایت در دیوان عدالت اداری وابسته به شرایط و اصول ویژه‌ ای است که نسبت به دیگر مراجع قضایی کاملاً متفاوت است. در ادامه مقاله توضیحات بیشتری در این زمینه اختیارتان قرار می دهیم. خواهشمندم تا پایان مقاله در برترین وکیل همراه ما باشید.

منظور از دیوان عدالت اداری چیست؟

در جامعه کنونی ممکن است برای هر فردی این مسئله پیش آمده باشد که جهت انجام امورات اداری نظیر دریافت بیمه تامین اجتماعی یا فعالیت در سازمان های دولتی، با مشکل مواجه شده باشند یا دچار نوعی ناعدالتی شده باشند. گاها این امکان وجود دارد که کارمندان یک سازمان یا یک شرکت به علت عدم اطلاع از قوانین کار، حقوق کارگران را تضییع کرده باشند. در این شرایط می توان با گرفتن مشاوره از یک وکیل اداره کار متخصص و مجرب، شکایات مربوطه را در اختیار دیوان عدالت اداری قرار داد.

رئیس دیوان عدالت اداری از طریق قوه قضاییه منصوب می شود. وظیفه اصلی این سازمان رسیدگی جامع و دقیق به شکایت مردم است. در واقع وکیل دیوان عدالت اداری جهت رسیدگی به حقوق ضایع شده و ایجاد عدالت اجتماعی در این دیوان مشغول به کار می باشد.

نحوه شکایت در دیوان عدالت اداری چگونه است؟

بر اساس قوانین و مقررات، رسیدگی به شکایات و اعتراضات در شعبات دیوان عدالت اداری از طریق ثبت و تنظیم دادخواست انجام می شود. رسیدگی به شکایات در هیات عمومی دیوان جهت باطل شدن آیین نامه ها و مصوباتی که مطابق با قانون نیستند، از طریق درخواست موکلین انجام می گردد.

در زمان های گذشته نحوه شکایت در دیوان عدالت اداری به صورت فیزیکی انجام می شد و افراد پس از تنظیم دادخواست مطابق قانون دیوان عدالت اداری باید آن را از طریق ایمیل به دیوان تحویل می دادند و یا اینکه آن را به دبیرخانه دیوان عدالت اداری و یا دیر شعبات مستقر در مراکز استان ها به عنوان یکی از موارد تشکیلات دیوان عدالت تحویل می دادند.

در حال حاضر شرایط تغییر کرده است و با پیشرفته شدن و آنلاین شدن رسیدگی پرونده ها در دادگاه ها، نحوه شکایت در دیوان عدالت اداری نیز تغییر کرده است و به صورت کاملاً آنلاین و الکترونیکی انجام می گردد. به همین دلیل سامانه هوشمندی تحت عنوان سامان ساجد دیوان عدالت اداری به وجود آمده است که از طریق این سامانه افراد می توانند با پرداخت هزینه، شکایات خود را در سایت دیوان ثبت کنند.

در نتیجه افراد جهت طرح شکایت در دیوان عدالت اداری می بایست در سامانه ثنا از طریق دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی ثبت نام کرده و سپس به سامانه ساجد دیوان عدالت اداری مراجعه کنند و با وارد کردن رمز ثنا در این سامانه نام نویسی کنند، در نتیجه مرحله رسیدگی به شکایت آغاز می گردد.

اصلی ترین وظایف دیوان عدالت اداری

با توجه به موارد فوق الذکر با نقش مهم دیوان عدالت اداری در جامعه آشنا شدیم و همچنین نوع فعالیت این دیوان شرح داده شد، اما اکنون می‌ خواهیم اصلی ترین وظایف این دیوان را مورد بررسی قرار دهیم که برخی از مهمترین آنها عبارت است از:

رسیدگی به شکایات علیه تصمیمات و اقدامات سازمان ها و ماموران دولتی: در نخستین بند از آیین نامه دیوان عدالت اداری این گونه آمده است که کلیه افراد اعم از شهروندان عادی و شرکت های خصوصی قادر هستند شکایت خود را مبنی بر اقدامات غلط بخش های دولتی نظیر شرکت ها، نهادها، سازمان ها، سازمان تامین اجتماعی، سازمان شهرداری نهادهای انقلابی و کلیه مراکز وابسته به آنها به دیوان عدالت اداری اعلام کنند. همچنین مرکز وظیفه دارد به کلیه شکایات علیه اقدامات و عملکرد های کارکنان دولتی نیز واکنش نشان دهد و مورد بررسی قرار گیرند.

رسیدگی به شکایات علیه آرای صادر شده از طریق مراجع شبه قضایی: آن دسته از مراجعی که درباره حق صدور رای و صدور حکم صاحب نظر هستند و یا این که زیر گروه قوه مجریه هستند به مراجع شبه قضایی شهرت دارند. گاهی این امکان وجود دارد که مراجع قضایی نیز با توجه به یکسری دلایل در آرای خود دچار اشتباه شوند و یا اینکه مردم نسبت به احکام صادر شده اعتراض داشته باشد. در این موقعیت نیز وظیفه دیوان عدالت اداری رسیدگی به شکایت مردم است. برخی از مراجعی که می توان نسبت به آرای صادر شده آنها اعتراض داشت عبارت است از:

• مراجع رسیدگی به تخلفات اداری
• کمیسیون ها و هیات های مالیاتی
• کمیسیون های حل اختلاف بین کارگران و کارفرمایان
• کمیسیون های مربوط به موضوع ماده 100 قانون شهرداری
• رسیدگی به شکایت علیه دولت در خصوص شرایط استخدامی

تمامی افراد مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری، مستخدمین، قضات و کارکنان سازمان های دولتی این امکان را دارند در صورت پرداخت نشدن حقوقشان شکایت خود را به دیوان عدالت اداری تحویل دهند.

مراحل شکایت در دیوان عدالت اداری

نخستین مسئله در خصوص نحوه شکایت در دیوان عدالت اداری این است که شکایاتی که علیه ادارات و ارگان های دولتی و انقلابی می باشند، در دیوان عدالت اداری مطرح می‌ گردند، در غیر این صورت بدین ترتیب اثرگذار نخواهد بود. مسئله ای که نیاز به ذکر است این است که جهت طرح دعاوی علیه سازمان ها و شرکت های خصوصی می بایست اقدامات لازم در دادگستری انجام گیرد.

وهله اول نوشتن و ثبت دادخواست: مرحله نوشتن و ثبت دادخواست برای شکایت در دیوان عدالت اداری به صورت کامل باید انجام شود. مسئله ای که می بایست به آن دقت شود این است که دادخواست و ضمائم ارائه شده به دیوان عدالت اداری باید به تعداد طرفین شکایت همراه با نسخه کپی باشد. این مرحله یکی از مراحل مهم و حیاتی می باشد که در صورت وقوع هرگونه اشتباه می تواند موجب ضایع شدن حقوق افراد شود و نمی توان از آن چشم پوشی کرد.

پرداخت هزینه دادرسی: هزینه دادرسی در دیوان عدالت اداری بر طبق تعرفه ارائه شده در شعبات مختلف تعیین می شود. این مرحله می بایست با درنظر گرفتن شرایط افراد انجام گیرد تا هیچ گونه مشکلی رخ ندهد.

ارائه ضمائم و دلایل: به همراه دادخواست ارائه شده به دیوان عدالت اداری، می‌ بایست دلایل و ضمائمی که درباره ضایع شدن حق افراد از سوی سازمان های دولتی در دسترس می باشد و فرد بر طبق آنها خود را زیان دیده می بیند، به همراه دادخواست به دیوان عالی کشور ارائه گردد. براساس قانون دیوان عدالت اداری، در شرایطی که دادخواست ارائه شده فاقد هر گونه مورد مذکور ضروری در بند های این قانون باشد، دادگاه در طول مدت زمان دو روز اخطار رفع نقص صادر می کند و شاکی طی ده روز مهلت دارد که نسبت به رفع نقص اقدامات لازم را انجام دهد و در صورت عدم رفع نقص مدیر دفتر دستور رد دادخواست را صادر می کند.

ارجاع پرونده به شعب: طبق قانون دیوان عدالت اداری در صورت ثبت دادخواست و یا رفع نمودن نقص از دادخواست توسط رئیس دیوان یا معاون او به شعبات بر اساس وضعیت آنها ارجاع می شوند.

شروع رسیدگی: پس از پایان یافتن موارد فوق الذکر و ارجاع دادخواست به شعبه، آن را در اختیار قاضی قرار می دهند و قاضی نیز با بررسی پرونده و در صورت احراز صلاحیت طی دستوری یک نسخه از دادخواست و دلایل و مدارک پیوست را برای طرف شکایت ارسال می کند تا در جریان رسیدگی قرار گیرد. طبق قانون دیوان عدالت اداری فردی که علیه او طرح شکایت شده است، وظیفه دارد از مدت زمان یک ماهه از زمان ابلاغ به آن پاسخ دهد. در صورت عدم ارسال پاسخ، این کار مانع رسیدگی نمی باشد و شعبات مسئول شروع به رسیدگی به پرونده می کنند و رای را صادر می نمایند.

صدور رای: طبق قانون دیوان عدالت اداری شعبات مربوطه پس از اتمام اقدام به رسیدگی و تکمیل تحقیقات انجام شده خود، اقدام به ختم رسیدگی کرده و در برهه زمانی یک هفته ای رای را صادر می کنند.

هزینه طرح شکایت در دیوان عدالت اداری

با توجه به توضیحات ارائه شده، نحوه شکایت در دیوان عدالت اداری به طور کامل و مشخص توضیح داده شد. اکنون نوبت به توضیح درباره هزینه طرح شکایت در این دیوان می‌ رسد که این‌ گونه می‌ توان گفت هزینه طرح شکایت در دیوان عدالت اداری وابسته به موضوع و خواسته طرف مقابل است. مطرح کردن شکایت در محاکم دادگستری نیازمند پرداخت هزینه تحت عنوان هزینه دادرسی می باشد. هزینه دادرسی هزینه است که بابت رسیدگی به پرونده و صدور حکم پرداخت می گردد. این هزینه در زمان ثبت دادخواست شکایت توسط فرد شاکی پرداخت می گردد.

همان گونه که پیش تر ذکر کردیم، دیوان عدالت اداری بالاترین دادگاه در کشور جهت حل و فصل امورات اداری است. همچنین این دادگاه راه حلی برای آن دسته از شهروندانی است که می خواهند علیه دولت شکایت کنند. میزان مبلغ هزینه دادرسی با در نظر گرفتن چندین فاکتور مهم مانند اینکه دعوا در چه مرحله ای قرار دارد و یا نوع دعاوی کیفری است یا خیر. علاوه بر این هزینه های مختلف دیگری مربوط به استخدام وکیل و آماده سازی پرونده نیز تاثیرگذار است.

کلام آخر

با تشکر از تمامی شما عزیزان که تا پایان مقاله همراه ما بودید. در مقاله نحوه شکایت در دیوان عدالت اداری شما را با شرایط و مقررات پیچیده ای که در خصوص دیوان عدالت اداری وجود دارد، آشنا کردیم و اطلاعات مفیدی درباره اینکه چگونه می توان اقدامات لازم را برای شکایت انجام داد، در اختیارتان قرار دادیم. خواهشمندم نظرات و پیشنهادات خود را با در میان بگذارید.