ترکه چیست؟ ⚖️【مراحل تقسیم ترکه و فرق آن با ماترک】⚡️
در بررسی این موضوع که ترکه چیست؟ می‌بایست به این مسئله اشاره داشته باشیم مجموعه‌ای از اموال و دارایی‌ها که شامل اموال منقول و غیرمنقول می‌شود به همراه تمامی دیون و تعهدات متوفی که از وی پس از فوت باقی می‌مانند را می‌توانیم جزو ترکه به شمار آوریم. تقسیم ترکه در مسائل حقوقی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است که در ادامه این مطلب از سایت برترین وکیل توضیحات کامل‌تری در خصوص آن ارائه خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
برای مشاوره حقوقی با بهترین وکیل خانواده در تهران کلیک کنید!
ترکه چیست؟
در پاسخ به این سوال که ترکه چیست؟ باید اشاره داشته باشیم که در واقع ترکه به معنای تمام دارایی‌ها و اموال و همچنین بدهی‌ها و حقوقی است که از شخص متوفی پس از فوت او به جای می‌ماند. اموال و دارایی‌های شخص متوفی می‌تواند شامل املاک و مستغلات، خودرو، طلا، حساب‌های بانکی، اوراق بهادار یا هر نوع مال دیگری باشد.
حقوقی مانند حق اختراع، حق چاپ و حق نشر و مانند آن را نیز می‌توانیم جزو ترکه به شماره آوریم. در این بین ممکن است شخص متوفی دارای حق کسب و پیشه یا همان حق سرقفلی نیز باشد که این امر جزو مهمترین ترکه او به شمار خواهد رفت.
در نظر داشته باشید که ترکه هر شخص پس از فوت وی بین وراث قانونی او با نسبت‌های مشخص قابل تقسیم بندی می‌باشد. باید اطلاع کاملی در خصوص ترکه داشته باشید تا بتوانید در تقسیم بندی آن به شیوه‌ای صحیح عمل کنید.
در زمان فوت ممکن است شخص متوفی دیون و بدهی‌هایی داشته باشد؛ تمامی دیون و بدهی‌هایی که از شخص متوفی به جای مانده است می‌بایست از ترکه او پرداخت شود. در برخی از شرایط نیز متوفی دارای وصیت‌نامه است که باید به وصیت او به طور کامل پیش از تقسیم ارث عمل گردد؛ البته وصیت‌نامه نباید بر خلاف قانون تنظیم شود.
عناصر تشکیل دهنده ترکه چیست؟
حال در این قسمت از مقاله سعی داریم عناصر تشکیل دهنده ترکه را مورد بررسی قرار دهیم تا برای شما مشخص شود که ترکه از چه اجزایی تشکیل شده است. برخی از مهمترین عناصر تشکیل دهنده ترکه به شرح زیر می‌باشد:
- اموال منقول: به زبان ساده باید بگوییم که اموال منقول شامل آن دسته از اموال و دارایی‌های شخص متوفی است که قابل حمل و نقل باشد. از جمله مهمترین اموال منقول می‌توانیم به پول، طلا و خودرو اشاره کنیم.
- اموال غیرمنقول: این دسته از اموال شامل دارایی‌هایی می‌شود که معمولاً غیر قابل نقل می‌باشند و به زمین وابسته هستند. از جمله مهمترین اموال غیرمنقول می‌توان به زمین کشاورزی، آپارتمان و باغ اشاره نمود.
- حقوق و مزایا: از مهمترین حقوقی که می‌تواند از شخص متوفی به ارث برسد و جزو ترکه او به شمار برود می‌توانیم به حق اختراع و حق چاپ اشاره نماییم.
- بدهی‌ها و دیون: تمامی بدهی‌هایی که از متوفی به جای مانده است می‌بایست از ترکه او پرداخت شده و سپس تقسیم ارث صورت پذیرد.
مراحل تقسیم ترکه چیست؟
حال که دریافتیم ترکه چیست لازم است مراحل تقسیم ترکه را نیز مورد بررسی قرار دهیم. در درجه اول لازم است فوت شخص در اداره ثبت احوال به ثبت برسد تا از نظر قانونی مشخص شود که شخص حقیقی مورد نظر فوت نموده و بازماندگان او قصد تقسیم ترکه را دارند. پس از آن لازم است وراث قانونی فرد از طریق شورای حل اختلاف برای دریافت گواهی انحصار وراثت اقدام قانونی انجام دهند.
گواهی انحصار وراثت به خوبی مشخص می‌کند که وراث قانونی شخص متوفی چه کسانی هستند و سهم الارث هر کدام از آن‌ها به چه میزانی است. تمام اموال و دارایی‌هایی که از شخص متوفی به عنوان ترکه به جای مانده است می‌بایست شناسایی و تعیین گردد؛ در این شرایط است که ارزش هر کدام از اموال منقول و غیرمنقول شخص معین خواهد شد.
تمامی دیون و بدهی‌هایی که از شخص متوفی به جای مانده است در این مرحله باید از محل ترکه و اموالی که از او به جای مانده است پرداخت شود. پس از اینکه دیون به طور کامل پرداخت شد آن چیزی که از اموال و دارایی‌ها به جای مانده است می‌بایست به عنوان ارث به وراث قانونی متوفی برسد و این گونه است که تقسیم ارث نیز انجام می‌شود.
فرق ترکه و ماترک چیست؟
در خصوص فرق ترکه و ماترک لازم است به این مسئله اشاره داشته باشیم که از نظر حقوقی ترکه و ماترک مترادف یکدیگر می‌باشند. در واقع هم ترکه و هم ماترک به مجموعه‌ای از اموال و دارایی‌ها و حقوق اشاره دارند که از شخص پس از فوت او به جای خواهد ماند و نمی‌توانیم تفاوتی بین این دو اصطلاح حقوقی قائل شویم.
البته لازم است به این مسئله اشاره داشته باشیم که بین ترکه و ماترک برخی اختلافات جزئی وجود دارد که در احکام فقهی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از اصطلاح ترکه بیشتر در قوانین مدنی و همچنین در هنگام تقسیم ارث و انحصار وراثت استفاده می‌شود و به مجموعه‌ای از اموال و دارایی‌های شخص متوفی اشاره دارد که از او به جای می‌ماند.
در واقع ترکه مجموعه‌ای از اموال و دارایی‌های قابل انتقال به وراث می‌باشد و همچنین ممکن است تکالیف و وظایفی را نیز برای آن‌ها در پی داشته باشد. ماترک در واقع یک اصطلاح فقهی است که در متون قدیمی‌تر حقوقی و فقهی مورد استفاده قرار می‌گرفت. تمامی اموال و دارایی‌هایی که از متوفی به جای مانده است را می‌توانیم جزو ماترک او به شمار آوریم.
در برخی از متون حقوقی نیز ماترک به معنای اموال و دارایی‌ها و همچنین بدهی‌ها و دیون شخص متوفی می‌باشد. به طور کلی باید اشاره داشته باشیم که تفاوتی بین ترکه و ماترک نیست بلکه در برخی از متون حقوقی ممکن است این دو کلمه به صورت مترادف برای یکدیگر به کار بروند و تفاوت آن‌ها بیشتر در نحوه به کار بردن آن‌ها در این متون است.
رد ترکه چیست؟
در پاسخ به این سوال که رد ترکه چیست؟ باید به این مسئله اشاره داشته باشیم که رد ترکه در واقع به معنای امتناع وراث از قبول مسئولیت مدیریت تسویه اموال و دارایی‌های به جای مانده از متوفی می‌باشد. در واقع هرگاه وارثی ترکه را رد می‌کند در واقع هیچگونه تمایلی ندارد که دیون متوفی را پرداخت کرده یا پیگیر مطالبات او باشد و یا اینکه اقدامات لازم برای مدیریت ارثیه او را به طور کامل انجام دهد.
دلایل بسیار زیادی برای رد ترکه از سوی وراث وجود دارد که در ادامه به برخی از مهمترین موارد آن اشاره خواهیم نمود:
- وجود دیون زیاد: در بسیاری از موارد بدهی‌ها و دیون به جای مانده از متوفی بسیار زیاد است و در چنین شرایطی ممکن است وارث مورد نظر نخواهد ترکه مورد نظر را بپذیرد.
- پیچیدگی امور ترکه: ترکه با پیچیدگی‌های بسیار زیادی همراه است و در شرایطی ممکن است که وارث نخواهد به امورات مربوط به ترکه پرداخته و وصیت‌نامه را اجرایی کند.
- عدم تمایل به دخالت در امور مالی: رسیدگی به ترکه و تقسیم ارث یکی از مهمترین موارد در امور مالی به شمار می‌رود که بسیاری از افراد تمایلی به ورود در این زمینه ندارند و به همین دلیل ممکن است رد ترکه اتفاق بیفتد.
مهمترین آثار رد ترکه چیست؟
در بسیاری از موارد ممکن است متوفی دارای دیون و تعهداتی باشد که آن‌ها را از طریق وصیت به شخص دیگری منتقل نماید. هرگاه رد ترکه از سوی یکی از وراث صورت می‌گیرد در واقع آن وارث اعلام می‌کند که در قبال دیون و تعهدات متوفی هیچگونه مسئولیتی بر عهده نداشته و قصد ورود به امورات مالی مربوط به ترکه را تحت هیچ عنوان ندارد.
اگر یکی از وراث قصد رد ترکه را دارد در درجه اول لازم است یک ماه پس از فوت متوفی رد ترکه خود را به دادگاه اعلام کند. رد ترکه باید به صورت کتبی و رسمی به دادگاه ذی صلاح اطلاع داده شود. نکته مهمی که باید در اینجا به آن اشاره داشته باشیم این است که رد ترکه به معنای انصراف از ارث بردن نیست.
در واقع رد ترکه به این معنا نیست که وراث از سهم الارث خود می‌گذرند و آن را به سایر ارث قانونی فرد متوفی واگذار می‌کنند، بلکه رد ترکه را می‌توانیم نوعی انصراف از مدیریت ترکه و تعیین و تکلیف نمودن دیون و تعهدات متوفی بدانیم.
ممکن است یکی از وراث رد ترکه کند؛ در این شرایط مسئولیت مدیریت ترکه بر عهده سایر وراث می‌باشد، همچنین دادگاه می‌تواند شخصی را به عنوان مدیر ترکه معین کند. مهلت رد ترکه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است چرا که در صورت به پایان رسیدن آن ممکن است وارث نتواند مدیریت ترکه را رد کند.
تحریر ترکه چیست؟
از نظر حقوقی تحریر ترکه به معنای ثبت رسمی تمامی اموال و دارایی‌ها و حقوق و بدهی‌ها و همچنین تعهدات متوفی به صورت رسمی می‌باشد. تحریر ترکه معمولاً پس از فوت متوفی و پس از دریافت گواهی انحصار وراثت صورت می‌پذیرد.
مهمترین هدفی که تحریر ترکه به دنبال آن است معین نمودن دیون و تعهدات متوفی و همچنین سهم الارث هر یک از وراث می‌باشد. در واقع با تحریر ترکه تمامی اموال و دارایی‌های به جای مانده از شخص متوفی معین خواهد گردید و همین مسئله سبب می‌شود تا اختلافات جدی بین وراث قانونی شخص به وجود نیاید.
در نظر داشته باشید که تمامی دیون و بدهی‌های به جای مانده از متوفی می‌بایست از محل ترکه پرداخت شود و وراث هیچگونه مسئولیتی برای پرداخت دیون از اموال شخصی خود ندارند. در این صورت ابتدا باید با تحریر ترکه تمامی دیون و بدهی‌های او پرداخت شود و سپس اموال به جای مانده و باقیمانده بین وراث قانونی فرد تقسیم شود.
با تقسیم ترکه می‌توان ارث را به صورت عادلانه و با سهم و نسبت‌های مشخص بین وراث تقسیم بندی نمود. در تحریر ترکه ثبت رسمی اموال و دارایی‌ها صورت می‌پذیرد که این بیانگر مالکیت هر یک از وراث بر سهم الارثی می‌باشد که به او رسیده است. به هر حالت اگر در تقسیم ترکه و تقسیم ارث با مشکلات جدی روبرو شده‌اید بهتر است از وکلای متخصص مشاوره حقوقی دریافت نمایید.
قانون جدید تقسیم ترکه چیست؟
قانون جدید تقسیم ترکه در نحوه تقسیم بندی ارث و سهم الارث هر یک از وراث تغییرات و اصلاحیه‌های مهمی را ایجاد کرده است. در واقع تغییرات ایجاد شده به معنای تداوم عدالت در نظام حقوقی کشور است. در نظر داشته باشید که همچنان سهم پسر در قانون جدید دو برابر سهم الارث دختر است و این موضوع بدون تغییر باقی مانده است.
در نظر داشته باشید که سهم الارث مادر در برخی از موارد افزایش پیدا کرده است. در قانون جدید در بسیاری از موارد سهم الارسی که به پدربزرگ و مادربزرگ می‌رسد کاهش داشته است. هدف اصلی از ایجاد اصلاحیه و تغییرات در قوانین و مقررات مربوط به تقسیم ترکه و تقسیم ارث ایجاد عدالت در سطح جامعه می‌باشد.
بسیاری از موارد قوانین گذشته باعث می‌شد تا اختلافات بین وراث افزایش پیدا کند، اما تغییرات قانون به گونه‌ای پیشرفته است که اختلافات بین وراث و حداقل دقت داشته باشید که قوانین و مقررات مربوط به تقسیم ترکه و تقسیم ارث با پیچیدگی‌های بسیار زیادی همراه هستند، بنابراین به شما توصیه می‌کنیم که حتماً روی کمک وکلای حرفه‌ای حساب باز کنید.
کلام آخر
در این مطلب از سایت برترین وکیل به این موضوع که ترکه چیست؟ پرداختیم. ترکه در واقع مجموعه‌ای از اموال و دارایی‌ها و همچنین حقوق و تعهدات متوفی می‌باشد که از وی برای وراث به جای می‌ماند. اگر سوالی در این خصوص برای شما ایجاد شده است می‌توانید آن را در قسمت دیدگاه برای ما بنویسید.
