چگونه ضرر و زیان ناشی از جرم را مطالبه کنیم؟ ⚖️【سال1403】

گاهی ممکن است سوء رفتار دیگری از نظر قانونی جرم تلقی شود. وقوع جرم علاوه بر این که نظم و امنیت جامعه را از بین می برد، ممکن است خساراتی را هم برای بزه دیده به همراه داشته باشد. در این شرایط است که بزه دیده با مراجعه به محاکم قضایی می تواند به عنوان خصوصی وارد عمل شده و از مجرم شکایت کند. در واقع بزه دیده با تنظیم شکایت در صدد است تا جبران خسارت های وارده را از مجرم مطالبه نماید. حال این سوال پیش می آید که چگونه ضرر و زیان ناشی از جرم را مطالبه کنیم؟ ما تلاش داریم تا در ادامه مقاله پاسخ کاملی به این سوال دهیم. پس تقاضا می کنیم تا انتهای مقاله ما را در سایت برترین وکیل همراهی نمایید.

انواع جوانب جرم و خسارت های وارده

جرمی که از سوی مجرم در سطح جامعه صورت می پذیرد در واقع دارای دو جنبه مختلف می باشد. در جنبه عمومی جرم مسائل مربوط به تاثیرات جرم بر امنیت و نظم جامعه مورد بررسی قرار می گیرد. در واقع دادستان دعوی کیفری را از این جنبه اقامه می نماید. همچنین ممکن است جرم صورت گرفته حق و حقوقی را از فردی پایمال کرده باشد و خسارت هایی را برای بزه دیده به همراه داشته باشد. در جنبه خصوصی جرم، بزه دیده می تواند به عنوان مدعی جبران خسارت های وارده را مطالبه نماید.

باید دقت داشته باشیم در دعاوی نظیر سرقت و کلاهبرداری، دادگاه حکم به رد مال می دهد؛ اما در دعاوی نظیر جعل و خیانت در امانت لازم است تا فرد به عنوان شاکی خصوصی وارد عمل شده و برای جبران خسارت هایی که به او وارد شده است دادخواست تنظیم می نماید. حال که با جوانب مختلف یک جرم آشنا شدیم لازم است تا اطلاعات خود را در این زمینه به میزان قابل توجهی افزایش دهیم تا در نهایت به پاسخ درستی در خصوص این سوال برسیم که چگونه ضرر و زیان ناشی از جرم را مطالبه کنیم؟

همچنین شما عزیزان می توانید برای حل سریع و بهتر مشکلات پیش آمده و مطالبه خسارات وارده، به بهترین وکیل کیفری تهران مراجعه کنید تا پرونده در زمانی بسیار کم به نتیجه مطلوب برسد.

انواع خسارت در قانون

باید اشاره داشته باشیم که ماده 14 قانون آیین دادرسی به صراحت اعلام می دارد که بزه دیده می تواند علاوه بر پیگیری پرونده کیفری در محاکم قضایی، خسارت های ناشی از جرم را نیز دنبال کرده و برای جبران آن ها مطالبه نماید. قانون اعلام می کند که خسارت های ناشی از جرم می تواند به صورت مادی و یا روحی باشد. قانون اعلام می کند که علاوه بر بزه دیده، وارث و یا نماینده او نیز می تواند برای جبران خسارت ها وارد عمل شده و به عنوان شاکی اقدام نماید.

در پاسخ به این سوال که چگونه ضرر و زیان ناشی از جرم را مطالبه کنیم؟ باید در ابتدا با انواع خسارت های وارده از جانب مجرم آشنا شویم. در ادامه سعی داریم به برخی از انواع خسارت بپردازیم و اطلاعات جامعی در خصوص آن ها ارائه دهیم.

خسارت های مادی: در این نوع از خسارات، مال افراد دچار آسیب می شود و از دسترس فرد خارج می شود. تصور کنید که فردی عامدانه ماشین شما را به آتش کشیده باشد و یا رفتار مجرمانه او باعث شود که خانه شما تخریب شود. در این شرایط است که فرد از نظر مادی دچار خسارت های جدی شده است و می تواند آن را در محاکم قضایی دنبال نماید.

خسارت جسمی: در این نوع از خسارات، جسم و جان افراد با مشکلاتی جدی رو به رو می شود. فرض کنید که چاقوکشی یک فرد باعث آسیب دیدن یکی از اعضای بزه دیده شود و یا اینکه جان او را به مخاطره بیندازد.

خسارت های معنوی: این نوع از خسارت ها به روحیه، آبرو و اعتبار افراد آسیب وارد می کند. تصور کنید که رفتار مجرمانه فردی باعث از بین رفتن آبرو و اعتبار فرد دیگری در سطح محله و یا حتی کشور شود. در این حالت فرد می تواند برای جبران خسارت های وارده اقدام های قانونی انجام دهد.

خسارت های ناشی از عدم النفع: بر اساس عقیده بیشتر حقوقدانان خسارات ناشی از عدم النفع درصورتی که مسلم الحصول (ممکن الحصول) باشد قابل مطالبه است لیکن خسارت عدم النفعی که محتمل الحصول است قابل مطالبه نخواهد بود.

چگونه ضرر و زیان ناشی از جرم را مطالبه کنیم؟

در واقع قانون امکانی را فراهم کرده است که فرد می تواند از دو طریق برای جبران ضرر و زیان های خود اقدام کند. در ابتدا شاکی می تواند در شکایت کیفری پیش از پایان دادرسی، دادخواست خود را مبنی بر جبران ضررهای وارده از سوی مجرم به محاکم قضایی مربوطه تحویل می دهد. در این شرایط است که دادگاه کیفری علاوه بر اینکه به شکایت های انجام شده رسیدگی می کند، دادخواست فرد برای جبران ضرر و زیان را نیز مورد مطالعه قرار خواهد داد و به آن رسیدگی خواهد کرد.

ممکن است که رسیدگی به دادخواست جبران ضرر و زیان از سوی بزه دیده به تحقیقات بیشتری نیازمند باشد و وقت بیشتری را از دادگاه طلب نماید. در این صورت است که دادگاه آرای دعاوی کیفری را صادر می نماید و رسیدگی به دادخواست را به پایان تحقیقات لازمه موکول خواهد کرد. در پاسخ به این سوال که چگونه ضرر و زیان ناشی از جرم را مطالبه کنیم؟ باید اشاره داشته باشیم که فرد بزه دیده می تواند دادخواست جبران خسارت خود را به دادگاه حقوقی و یا شورای حل اختلاف نیز ارائه دهد.

در این روش است که در دادگاه حقوقی طبق روال به دادخواست فرد رسیدگی می شود و در نهایت رای مورد نظر در خصوص جبران خسارت صادر می گردد. در دعاوی مربوط به خیانت در امانت لازم است تا فرد برای جبران خسارت های ناشی از جرم دادخواست تنظیم نموده و آن را تقدیم دادگاه کند؛ اما باید اشاره داشته باشیم که در دعاوی مربوط به کلاهبرداری دادگاه طبق روالی که در اختیار دارد، حکم به رد مال فرد بزه دیده خواهد داد. لازم است در این خصوص با یک وکیل مجرب و خبره مشورت کنید.

نحوه محاسبه ضرر و زیان ناشی از جرم

در بالا تلاش کردیم به این سوال پاسخ دهیم که چگونه می توان ضرر و زیان ناشی از جرم را مطالبه کرد؟ اکنون سعی داریم به نحوه محاسبه ضرر و زیان ناشی از جرم در محاکم قضایی اشاره کنیم و اطلاعات جامعی در این خصوص به شما ارائه دهیم. لازم به ذکر است که ضرر و زیان ناشی از جرم در واقع به معنای مجموعه ای از خساراتی است که در اثر جرم به بزه دیده وارد شده است. البته لازم است که فرد مدارک و مستنداتی در اختیار داشته باشد تا بتواند در دادگاه آن ها را به اثبات برساند.

تصور کنید که فردی دچار تخلفات جاده ای می شود و بر اثر همین تخلفات با خودرویی تصادف می کند. در این شرایط کارشناس در محل حادثه حاضر می شود و پس از برآوردهای لازم مشخص می شود که خودروی فرد 30 میلیون تومان ضرر دیده است. در این شرایط دادگاه مبلغ اعلام شده از سوی کارشناس را به عنوان خسارت فرد بزه دیده به رسمیت می شناسد و خسارت های ناشی از تصادف را با نظر مستقیم کارشناس محاسبه می کند. در این راستا لازم است که مجرم ضرر و زیان تعیین شده را جبران کند.

به عنوان خلاصه می توان گفت که نحوه محاسبه خسارت های وارده بر اثر وقوع یک جرم به مجموعه ای از مستندات و مدارکی بستگی دارد که شما در اختیار محاکم قضایی قرار می دهید. لازم به ذکر است که اگر فرد نتواند وقوع خسارت و ضرر و زیان از سوی مجرم را در دادگاه به اثبات برساند، هیچ گونه جبرانی نیز در کار نیست. از این رو پیشنهاد می کنیم برای جلوگیری از پایمال شدن حقوق قانونی تان، از یک وکیل خبره و کاربلد در زمینه دعاوی کیفری استفاده نمایید.

شرایط مطالبه ضرر و زیان ناشی از جرم

باید اشاره داشته باشیم که بزه دیده تنها در صورت وجود شرایطی قانونی می توان خسارت های ناشی از وقوع جرم را مطالبه نماید. در واقع هر یک از شرایط لازم برای مطالبه خسارت ناشی از جرم مهیا نشود، فرد نمی تواند به حقوق خود دست پیدا کند. در ادامه سعی داریم به برخی از مهم ترین شرایط مطالبه ضرر و زیان ناشی از جرم بپردازیم. دقت داشته باشید که اثبات خسارت های ناشی از جرم با پیچیدگی هایی همراه است و همین موضوع باعث می شود مراجعه به وکیل در این زمینه الزامی به نظر برسد.

باید ضرر و زیان ناشی از جرم باشد: باید اشاره داشته باشیم که محاکم کیفری تنها صلاحیت رسیدگی به برخی از دعاوی حقوقی را در اختیار دارند. دقت داشته باشید که دادگاه کیفری از نظر قانون صلاحیت های لازم برای رسیدگی به دعاوی ضرر و زیان ناشی از جرم را در اختیار دارد. فرد بزه دیده باید در دادگاه این موضوع را به اثبات برساند که خسارت های وارد شده به اموال، جسم، روحیه و آبروی وی ناشی از جرمی بوده است که مجرم مرتکب آن شده است.

پس از وقوع جرم شکایت کیفری مطرح شود: ماده 11 قانون آیین دادرسی کیفری به صراحت اعلام می دارد که در صورت رسیدگی به جرم فرد متهم لازم است تا بزه دیده درخواست خود مبنی بر رسیدگی به ضرر و زیان های ناشی از جرم را نیز تقدیم دادگاه کیفری نماید. تنها در صورتی می توان برای جبران ضرر و زیان دادخواست تنظیم نمود که پیش از آن دعوای کیفری علیه فرد متهم در جریان باشد. دقت داشته باشید که رسیدگی به این درخواست در دادگاه حقوقی نیز امکان پذیر است.

مطالبه ضرر و زیان در دادگاه حقوقی یا کیفری؟

چگونه ضرر و زیان ناشی از جرم را مطالبه کنیم؟ در پاسخ به این سوال لازم است حقوقی بودن و یا کیفری بودن مطالبه ضرر و زیان را نیز مشخص کنیم. در ابتدا باید اشاره داشته باشیم که مطالبه ضرر و زیان ناشی از جرم در دادگاه های حقوقی و کیفری ممکن است. در صورتی که فرد از ابتدا دعوای خود را در دادگاه حقوقی مطرح کرده باشد، لازم است تا رسیدن به حکم قطعی آن را از همین راه دنبال نماید و پس از آن پیگیری درخواست مطالبه ضرر و زیان در دادگاه کیفری امکان پذیر نمی باشد.

اما در صورتی که فرد متوجه شود که دعوای مطرح شده در دادگاه حقوقی دارای جنبه کیفری نیز می باشد، می تواند پرونده را به دادگاه کیفری استرداد نماید. در واقع دعاوی کیفری جزو آن دسته از پرونده هایی هستند که در آن ها با نوعی از وقوع جرم مواجه هستیم. گذشته از این ممکن است فرد درخواست مطالبه ضرر و زیان را در دادگاه های کیفری مطرح کرده باشد. در صورتی که رسیدگی به این درخواست به هر دلیلی به طول بیانجامد، بزه دیده می تواند پرونده خود را به دادگاه حقوقی استرداد نماید.

مهلت تنظیم دادخواست ضرر و زیان ناشی از جرم

همان طور که در بالا نیز به آن اشاره کردیم قانون گذار امکانی را فراهم کرده است تا علاوه بر رسیدگی به جنبه عمومی جرم، شاکی بتواند به عنوان مدعی خصوص وارد عمل شده و حقوق پایمال شده خود را مطالبه نماید. قانون علاوه بر اینکه نحوه طرح دعوا علیه مجرم را مشخص کرده است، مهلت انجام این کار را نیز در نظر گرفته است. لازم است این مضووع را با مثالی جا بیندازیم. فرض کنید متهم اقدام به ضرب و جرح علیه دیگری کرده باشد.

در این شرایط است که فرد می تواند دعوایی کیفری را علیه متهم اقامه نماید. در این صورت دادگاه پس از تحقیق در خصوص دعوای صورت گرفته، فرد را به مجازات محکوم خواهد کرد؛ اما ممکن است رفتارهای مجرمانه متهم موقعیتی را فراهم کرده باشد که در آن ضرر و زیانی به فرد شاکی وارد شده باشد. در این صورت است که فرد بزه دیده می تواند با مراجعه به محاکم قضایی خسارت های وارد شده را اثبات نموده و ضرر و زیان های آن نظیر هزینه های درمان و غیره را مطالبه نماید.

در خصوص مهلت ارائه دادخواست مطالبه ضرر و زیان ناشی از جرم لازم است این نکته را گوشزد نماییم که فرد بزه دیده زمانی می تواند دادخواست خود را به محاکم قضایی تحویل دهد که فرد مورد تعقیب قضایی قرار می گیرد. تا زمان اعلام ختم دادرسی می توان برای تنظیم دادخواست جبران ضرر و زیان ناشی از جرم اقدام نمود و پس از آن دیگر امکان اقامه دعوای مورد نظر وجود ندارد. به دلیل پیچیدگی موضوع لازم است انجام اینگونه امورات حقوقی را به یک وکیل مجرب و خبره بسپارید.

لزوم مراجعه به وکیل برای مطالبه ضرر و زیان ناشی از جرم

هرگز نباید چنین تصور کنیم که اگر قانون حق را به ما داده است پس دیگر نیازی به استخدام وکیل نداریم. باید دقت داشته باشیم که تمامی دعاوی حقوقی و کیفری مطرح شده در محاکم قضایی دارای پیچیدگی هایی هستند. در واقع تنها با بهره مندی از دانش حقوقی است که می توان در این مسیر قدم برداشت و راه را برای رسیدن به اهداف تعیین شده همواره نمود. جبران ضعف های حقوقی در خصوص دعاوی مطالبه ضرر و زیان ناشی از جرم تنها با مراجعه به یک وکیل خبره و متخصص در دعاوی کیفری امکان پذیر است.

یک وکیل آگاه به قوانین و مقررات می تواند با استفاده از تجربیاتی که در زمینه دعاوی کیفری دارد، بهترین راهکار را به موکل خود ارائه دهد. همین موضوع باعث می شود تا او در کمترین زمان ممکن بتواند به مطلوب ترین نتایج دست پیدا کند. در صورتی که وقوع جرمی باعث از دست رفتن حقوق قانونی تان شده، برای مطالبه ضرر و زیان ناشی از جرم لازم است روی کمک های وکیل کیفری حساب ویژه ای باز کنید. در واقع سابقه و تخصص وکیل مورد نظر تضمینی برای کسب موفقیت در دادگاه است.

دقت داشته باشید که هر گونه اقدام خودسرانه در خصوص دعاوی کیفری می تواند خسارت هایی را به دنبال داشته باشد. در واقع شما زمانی می توانید خسارت های خود را جبران کنید که با مواد قانونی مربوط به آن آشنایی کامل داشته باشید و روال رسیدگی به پرونده در محاکم قضایی را بشناسید. در ابتدا لازم است با یک وکیل خبره مشاوره حقوقی داشته باشید و اطلاعات خود را در این زمینه افزایش دهید. گذشته از این، لازم است برای استخدام و به خدمت گرفتن وکیل مورد نظر اقدامات لازم را انجام دهید.

کلام آخر

از اینکه صبوری به خرج دادید و تا پایان مقاله ما را همراهی کردید از شما تشکر می کنیم. در این مقاله سعی کردیم به این سوال حقوقی پاسخ دهیم که چگونه ضرر و زیان ناشی از جرم را مطالبه کنیم؟ در این خصوص سعی کردیم اطلاعات دقیقی در خصوص انواع خسارت های ناشی از جرم در قانون ارائه دهیم. در ادامه تلاش کردیم تا شرایط طرح دعوای حقوقی و یا کیفری را در خصوص مطالبه جبران خسارت ضرر و زیان ناشی از جرم را مورد بررسی قرار دهیم و در پایا مقاله نیز مهلت تنظیم دادخواست در خصوص اینگونه دعاوی را بررسی کردیم. اکنون که به پایان مقاله رسیده ایم، از شما درخواست می کنیم که اگر نظر یا تجربه ای در خصوص مطالب ذکر شده دارید، آن را در قسمت دیدگاه با سایر مخاطبان سایت برترین وکیل به اشتراک بگذارید.