اختلاس در قانون ایران چه مجازاتی دارد؟ ⚖️【سال1403】

در سال های اخیر بارها نام جرم اختلاس را شنیده ایم. در واقع جرم اختلاس در قانون مورد اشاره قرار گرفته است و مجازات های سنگینی نیز برای آن تعیین شده است. به طور کلی دعاوی مطرح شده را می توان در دو دسته دعاوی حقوقی و کیفری تقسیم بندی کرد. جرم اختلاس از جمله مهم ترین دعاوی کیفری است. قانونگذار در مواد قانونی مختلف به جرم های اختلاس و کلاهبرداری اشاره داشته است. با این حال ممکن است افراد در سطح جامعه با سوالات بسیاری در خصوص اختلاس رو به رو شده باشند و به دنبال راهی برای پاسخگویی برای آن ها باشند. در این مقاله سعی داریم به این سوال پاسخ دهیم که اختلاس در قانون ایران چه مجازاتی دارد؟ در ادامه با ما همراه باشید.

جرم اختلاس چیست؟

پپیش از اینکه به این سوال پاسخ دهیم که اختلاس در قانون ایران چه مجازاتی دارد؟ باید در خصوص اختلاس تعریف دقیقی را ارائه دهیم. بر اساس ماده 5 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء اختلاس اینگونه توضیح داده شده است که هر یک از کارمندان یا کارکنان بخش های دولتی، شهرداری، شوراها و یا سازمان های وابسته به دولت و یا هر نهاد دیگری که به کمک دولت اداره می شوند و به طور کلی قوای سه گانه اعم از رسمی و غیر رسمی وجوه و یا هر یک از اموال سازمان های ذکر شده به نفع خود تصاحب کند، مختلس نامیده می شود.

البته باید دقت داشته باشیم که ممکن است وجوه و یا اوراق بهادار به نفع دیگری نیز مصادره و تصاحب شود که در این صورت نیز شاهد بروز جرم اختلاس هستیم. اختلاس در واقع به معنای دزدیدن اموال دولت و یا موسسات دولتی است؛ اما جرم اختلاس دارای تفاوت های زیادی با جرم سرقت است. برای تحقق جرم اختلاس لازم است در ابتدا اثبات شود که فرد مجرم یکی از کارمندان و کارکنان دولت و یا سازمان های وابسته به دولت است.

از سوی دیگر در جرم اختلاس شاهد این هستیم که اموال منقول دولت مورد دزدی قرار می گیرد نه اموال غیر منقول دولت! به طور کلی می توان اموال را به دو دسته منقول و غیر منقول تقسیم بندی کرد. منظور از اموال منقول آن دسته از اموالی است که قابلیت جا به جا شدن را دارند. این اموال شامل پول، وجه، اوراق بهادار، چک و… می شود. از سوی دیگر لازم است فرد مختلس عمل خود را با سوء نیت انجام داده باشد.

شرایط تحقق جرم اختلاس

اختلاس در قانون ایران چه مجازاتی دارد؟ در پاسخ به این سوال لازم است در ابتدا شرایط تحقق اختلاس را مورد بررسی قرار دهیم. لازم به ذکر است که اختلاس توسط یکی از کارمندان دولت، اداره و نهادهای دولتی صورت می گیرد. در صورتی جرم اختلاس تحقق پیدا می کند که فرد اموال منقول دولتی را به نفع خود تصاحب کرده باشد. البته اشاره داشتیم که ممکن است فرد مختلس ممکن است این اموال را به نفع دیگری نیز تصاحب کرده باشد.

به عنوان مثال وجوه، اوراق بهادار، حواله ها، مطالبات، سهام و… از جمله مهم ترین اموال منقول دولتی هستند که در صورت تصاحب آن ها اختلاس روی داده است و مجازات هایی برای آن در قانون تعیین شده است. ییکی دیگر از شرایطی که جرم اختلاس محقق می شود این است که باید فرد مجرم از عمل خود سوء نیت داشته باشد. در جرم اختلاس نیز باید به مانند سایر جرم های مورد اشاره در قانون، عنصر مادی و معنوی وجود داشته باشد.

برای مشاوره با بهترین وکیل اصل 49 قانون اساسی کلیک کنید!

اختلاس در قانون ایران چه مجازاتی دارد؟

در پاسخ به اینکه اختلاس در قانون ایران چه مجازاتی دارد؟ باید بگوییم که قانونگذار مجازات های این عمل مجرمانه را در قانون تشدید مجازات ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری بیان کرده است. اختلاس عبارت است از برداشت و تصاحب غیرقانونی اموال دولتی یا وابسته به دولت که توسط کارمندان و کارکنان دولت یا وابسته به دولت انجام می‌گیرد. اختلاس گونه‌ای از خیانت در امانت محسوب می‌شود که بیشتر به صورت برنامه‌ریزی شده، منظم و پنهان و بدون رضایت و آگاهی دیگران انجام می‌پذیرد.

مجازات اختلاس در قانون ایران به شرح زیر است:

• در صورتی که میزان اختلاس تا پنجاه هزار ریال باشد، مرتکب به شش ماه تا سه سال حبس و شش ماه تا سه سال انفصال موقت محکوم می‌شود.
• هرگاه میزان اختلاس بیش از پنجاه هزار ریال باشد، مرتکب به دو تا ده سال حبس و انفصال دائم از خدمات دولتی محکوم می‌شود.
• علاوه بر مجازات‌های فوق، مرتکب اختلاس علاوه بر رد وجه یا مال مورد اختلاس، به جزای نقدی معادل دو برابر آن نیز محکوم می‌شود.
• در صورتی که عمل اختلاس توام با جعل سند و نظایر آن باشد، مجازات مرتکب به شرح زیر است:
• در صورتی که میزان اختلاس تا پنجاه هزار ریال باشد، مرتکب به دو تا پنج سال حبس و یک تا پنج سال انفصال موقت محکوم می‌شود.
• هرگاه میزان اختلاس بیش از پنجاه هزار ریال باشد، مرتکب به هفت تا ده سال حبس و انفصال دائم از خدمات دولتی محکوم می‌شود.
• در هر دو مورد فوق، علاوه بر مجازات‌های فوق، مرتکب اختلاس علاوه بر رد وجه یا مال مورد اختلاس، به جزای نقدی معادل دو برابر آن نیز محکوم می‌شود.
• لازم به ذکر است که در صورتی که مرتکب اختلاس، یکی از مقامات عالی‌رتبه دولتی مانند رئیس‌جمهور، معاون رئیس‌جمهور، وزیر، استاندار، رئیس مجلس شورای اسلامی، رئیس قوه قضائیه و نظایر آن باشد، علاوه بر مجازات‌های فوق، به مجازات مفسد فی‌الارض نیز محکوم می‌شود.

موارد تشدید مجازات جرم اختلاس

اکنون که در خصوص مجازات اختلاس در قانون ایران اطلاعات دقیقی را به دست آوردیم وقت آن رسیده است تا به مواردی اشاره دشاته باشیم که در آن ها مجازات های در نظر گرفته شده برای جرم اختلاس افزایش پیدا خواهد کرد. در ادامه سعی داریم به بیان این موارد پرداخته و آن را به طور کامل مورد بررسی قرار دهیم:

• در صورت اتلاف عمدی (مال مسروقه) مرتكب علاوه بر اینکه ضامن برگرداندن ان است، به مجازات اختلاس نیز محكوم ميی شود.
• در صورتی که فرد مجرم در اختلاس خود از جعل سند استفاده کرده باشد و ارزش مال مسروقه تا 50 هزار ریال باشد، فرد مختلس به دو تا 5 سال حبس و یک تا پنج سال انفصال موقت و اگر مبلغ بیش از این حد باشد، به 7 تا 10 سال حبس و انفصال دائم از کلیه خدمات دولتی محکوم خواهد شد. در هر دو مورد از موارد ذکر شده، علاوه بر رد مال مسروقه، فرد باید دو برابر مال دزدیده شده را به عنوان جریمه مالی به دولت برگرداند.

هر گاه وجه مورد اختلاس، بیشتر از 100 هزار ریال باشد در صورتی که دلایل و علل کافی وجود داشته باشد، صدور قرار بازداشت موقت به مدت یک سال الزامی است و این قرار در هیچ یک از مراحل رسیدگی به پرونده نخواهد بود. همچنین وزیر دستگاه می تواند بعد از بازداشت موقت فرد متهم، کارمند را تا پایان رسیدگی و تعیین تکلیف پایانی، از خدمت تعلیق نماید. به ایام تعلیق مذکور در هیچ گونه مزایا و حقوقی تخصیص داده نخواهد شد.

لزوم مراجعه به وکیل برای پیگیری جرم اختلاس

جرایم کیفری به طور کلی جزو پیچیده ترین دعاوی مطرح شده در محاکم قضایی هستند و برای رسیدگی به آن ها به طور قطع باید از یک وکیل مجرب و خبره استفاده کرد. چرا که وکیل به واسطه تجربه بالایی که در زمینه دعاوی کیفری دارد می تواند راهکارهای مطلوبی را برای حل مسئله و بازگشایی گره های پرونده ارائه دهد. وکیل تسلط بالایی بر روی قوانین و مقررات مربوط به اختلاس دارد و می تواند از میان انبوه تبصره های موجود، در نهایت راه درست برای پیگیری پرونده را پیدا کند.

در نظر داشته باشید که دانش حقوقی وکیل می تواند به شما کمک زیادی در رسیدن به اهدافتان کند. به هر حال اگر به دنبال راهی برای جلوگیری از بروز خسارت های احتمالی و اعمال مجازات هستید حتما باید از یک وکیل با تجربه استفاده کرده و از مشاوره های حقوقی او بهره مند شوید. در نظر داشته باشید که در نتیجه مشاوره حقوقی می توانید گام های بهتری را برای حل و فصل دعاوی مربوط به اختلاس و سرقت بردارید؛ اما لازم است در این راه از وکلای شاخص و مشهور استفاده نمایید.

کلام اخر

تشکر و قدردانی می کنیم از شما مخاطبان عزیز، بابت اینکه ما را تا پایان مقاله در سایت برترین وکیل همراهی کردید. در این مقاله سعی کردیم به این سوال پاسخ دهیم که در اختلاس در قانون ایران چه مجازاتی دارد؟ در پاسخ به این سوال تلاش کردیم تا در ابتدا تعریف جامعی را از این جرم ارائه دهیم و در ادامه شرایط تحقق آن بر اساس قانون را مورد بررسی قرار دادیم تا تمامی ابعاد آن برای شما مشخص شود. در پایان مقاله نیز تلاش ما بر این بود تا مجازات های اختلاس را به دقت مورد بررسی قرار دهیم. اکنون از شما درخواست می کنیم که نظرات و تجربیات خود را در قسمت دیدگاه با مخاطبان به اشتراک بگذارید.