مدت زمان برگشت پرونده از تجدید نظر + مراحل و نکات مهم⚖️

روال قانونی رسیدگی به پرونده های حقوقی و کیفری در سلسله مراتب قضایی کشور به این صورت است که در ابتدا پرونده در دادگاه های بدوی مورد بررسی قرار می گیرد و قاضی پس از بررسی شواهد و ضوابط و نیز با در نظر گرفتن دفاعیات انجام شده توسط طرفین دعوی، رای نهایی را صادر می کند. در صورت صدور رای از دادگاه بدوی، طرفین این حق را خواهند داشت تا به آن اعتراض نمایند. در صورت اعتراض به آرای بدوی، پرونده در دادگاه های تجدید نظر مورد بررسی قرار می گیرد تا انطباق آن با قانون و عادلانه صادر شدن رای مورد بررسی قرار بگیرد. رسیدگی به پرونده در دادگاه تجدید نظر مستلزم صرف مدت زمانی مشخص است. در این مقاله سعی داریم مدت زمان برگشت پرونده از تجدید نظر را مورد بررسی قرار دهیم. پس با ما همراه باشید.

دادگاه تجدید نظر چیست؟

پیش از اینکه در خصوص مدت زمان برگشت پرونده از تجدید نظر توضیحاتی را ارائه دهیم لازم است با مفهوم دادگاه تجدید نظر و وظایفی که این مرجع قضایی بر عهده دارد به طور مختصر آشنایی پیدا کنیم. در سلسله مراتب حقوقی کشور به دادگاه های تجدید نظر بر می خوریم که از قضا جایگاه ویژه ای را نیز در اختیار دارند. دقت داشته باشید که دادگاه های تجدید نظر در نظام حقوقی ایران وظیفه رسیدگی اعتراضات نسبت به آرای صادر شده از دادگاه های بدوی را بر عهده دارند.

در واقع می توان گفت که دادگاه تجدید نظر در مقایسه با دادگاه بدوی یک مرجع عالی تر به شمار آمده و می تواند به آرای صادر شده از این مرجع رسیدگی کند. در واقع دادگاه تجدید نظر سعی دارد تا صحت و یا غلط بودن رای بدوی را مورد بررسی قرار دهد تا به این شکل عدالت به طور کامل در سطح جامعه حکم فرما شود. اعتراض به رای صادر شده از دادگاه های بدوی را در اصطلاحات حقوقی، تجدید نظر خواهی می نامند که می تواند در برخی از پرونده های مشخص صورت بگیرد.

در واقع می توان گفت که دادگاه های تجدید نظر فرصتی را در اختیار طرفین دعوی قرار می دهد تا در صورت معترض بودن به رای بدوی، اعتراض خود را به اطلاع مراجع قانونی رسانده و آن را به طور کامل پیگیری نمایند. از سوی دیگر دادگاه های تجدید نظر کمک می کند تا هر یک از آرای بدوی به عدالت نزدیک تر باشد و آرا به صورت دقیق و درست صادر شوند. چرا که هر گونه رای غلط ممکن است خسارت های بسیاری را برای یکی از طرفین دعوی به همراه داشته باشد.

لازم به ذکر است که قانون آیین دادرسی کیفری و قانون آیین دادرسی مدنی به طور دقیق در خصوص تجدید نظر خواهی و ارسال پرونده به دادگاه تجدید نظر توضیحاتی ارائه شده است که با مطالعه دقیق آن می توان اطلاعات حقوقی در این زمینه را به میزان قابل توجهی افزایش داد. یکی دیگر از مزایای ارسال پرونده به دادگاه تجدید نظر و اعتراض به رای صادر شده از دادگاه بدوی این است که بررسی پرونده های مختلف باعث ایجاد رای وحدت رویه در خصوص آن ها خواهد شد.

وظایف دادگاه تجدید نظر چیست؟

پیش از اینکه در این مقاله در خصوص مدت زمان برگشت پرونده از تجدید نظر توضیح دهیم، لازم است اندکی نیز با وظایف دادگاه تجدید نظر آشنایی پیدا کنیم. چرا که این مسئله کمک می کند تا با ساز و کار حقوقی کشور آشنا شده و گام های مثبتی را به سمت پیروزی برداریم. در قسمت های قبل اشاره کردیم که دادگاه تجدید نظر به عنوان یکی از مراجع قضایی مهم در کشور این وظیفه را بر عهده دارد که به اعتراضات طرفین دعوی نسبت به رای صادر شده از سوی دادگاه بدوی رسیدگی کند.

در واقع می توان گفت که اصلی ترین وظیفه ای که دادگاه تجدید نظر بر عهده دارد این است که به تجدید نظر خواهی طرفین دعوی رسیدگی کرده و آن را به طور کامل مورد بررسی قرار دهد. در واقع با بررسی احکام صادر شده از سوی دادگاه های بدوی، احتمال صدور رای ناعادلانه کاهش پیدا کرده و فرد می تواند در مدت زمان کمتری به خواسته های حقوقی خود دست پیدا کند. این مسئله باعث می شود که حقوق و منافع افراد به طور کامل حفظ شده و خسارات کاهش یابد.

در واقع یکی دیگر از وظایفی که دادگاه های تجدید نظر در سراسر کشور بر عهده دارند این است که آرای صادر شده از سمت دادگاه های بدوی را تایید یا نقض کنند. در بسیاری از موارد ممکن است رای صادر شده از سوی دادگاه های بدوی بدون در نظر گرفتن مستندات مربوط به پرونده صادر شده باشد و یا اینکه برخلاف شرع و یا قانون باشد. در این صورت است که دادگاه های تجدید نظر به اعتراضات افراد نسبت به این احکام رسیدگی کرده و آن را مورد ارزیابی قرار می دهد.

لازم به ذکر است که اگر رای صادر شده از سوی دادگاه های بدوی خلاف شرع و مستندات پرونده تشخیص داده شود، دادگاه تجدید نظر و قضاتی که در این مرجع قانونی مشغول فعالیت هستند آن را نقض می کنند. معنای نقض حکم این است که رای به طور کامل باطل اعلام می شود و لازم است مجددا رای جدیدی در خصوص پرونده صادر گردد. در صورتی که رای نقض شود، یکی دیگر از وظایفی که دادگاه تجدید نظر بر عهده دارد این است که در برخی از پرونده ها رای را اصلاح نماید.

دلیل برگشت پرونده از تجدید نظر به بدوی

در قسمت های قبل به این موضوع اشاره داشتیم که برگشت پرونده از تجدید نظر به بدوی ممکن است پس از نقض احکام صادر شده اتفاق بیفتد. در واقع پرونده به طور دقیق در دادگاه های تجدید نظر مورد بررسی قرار می گیرد تا در این مرجع قانونی مشخص شود که آیا رای صادر شده با رعایت تمامی اصول حرفه ای در دادگاه ابلاغ شده است یا خیر. برخی از دلایل مهم باعث می شود تا پس از بررسی های صورت گرفته، پرونده مجددا به دادگاه های بدوی ارجاع داده شود.

یکی از مهم ترین دلایلی که باعث می شود پرونده به دادگاه های بدوی برگشت داده شود، وجود نقص در رسیدگی به دعاوی مطرح شده است. در صورتی که این موضوع برای دادگاه تجدید نظر محرز شود که قضات مربوط به دادگاه های بدوی با وجود نقص در دادرسی، احکامی را صادر نموده اند، تصمیم می گیرند تا پرونده را برای رسیدگی های بیشتر مجددا به دادگاه های بدوی برگشت دهند. در ادامه برخی از مهم ترین نقص ها در روند رسیدگی پرونده را شرح خواهیم داد:

• عدم صدور رای مقتضی
• عدم توجه به اظهارات طرفین دعوی در صدور رای
• بی توجهی به ادله و مستندات ارائه شده در دادگاه های بدوی از سوی طرفین دعوی

البته ممکن است در شرایطی دادگاه تجدید نظر به این نتیجه برسد که صلاحیت های لازم برای رسیدگی به برخی از دعاوی مطرح شده را در اختیار ندارد. در این صورت است که این مرجع قانونی، پرونده را برای تکمیل مراحل دادرسی به مرجع صالح ارجاع می دهد. این مسئله می تواند زمانی رخ دهد که دادگاه تجدید نظر تشخیص دهد که موضوع دعوای ارائه شده هیچ گونه انطباقی با صلاحیت های آن ندارد. در این صورت است که پرونده برای رسیدگی به مرجع صالح قانونی آن برگشت داده می شود.

از سوی دیگر لازم است به این نکته اشاره داشته باشیم که اگر در ارسال پرونده به دادگاه تجدید نظر، تشریفات قانونی رعایت نشده باشد، پرونده به مرجع ذی صلاح ارجاع داده می شود تا پس از طی نمودن مراحل قانونی تعیین شده در قانون آیین دادرسی مدنی و قانون آیین دادرسی کیفری مجددا به این مرجع ارسال شود. علاوه بر این، ممکن است رای صادر شده از سوی دادگاه های تجدید نظر نقض شود، در این صورت نیز پرونده برای بررسی و صدور رای جدید به دادگاه بدوی ارجاع داده می شود.

مدت زمان برگشت پرونده از تجدید نظر

اکنون زمان آن رسیده است تا توضیحاتی را در خصوص مدت زمان برگشت پرونده از تجدید نظر ارائه دهیم. اشاره داشتیم که اگر قضات مربوط به دادگاه تجدید نظر تشخیص دهند که رای صادر شده ناعادلانه است، آن را برای بررسی مجدد به دادگاه بدوی ارجاع و برگشت می دهند. در این صورت است که دادگاه بدوی وظیفه پیدا می کند بسته به نظر دادگاه تجدید نظر، مجددا به پرونده رسیدگی کرده و رای صادر شده را به طور کامل اصلاح کرده و مجددا به آن رسیدگی کند.

حال سوالی که در این بین پیش می آید این است که تجدید نظر خواهی چقدر طول میکشد؟ هرگز نمی توان زمان دقیقی را برای برگشت پرونده از دادگاه تجدید نظر مشخص کرد. چرا که مدت زمان رسیدگی به پرونده در دادگاه تجدید نظر و برگشت آن به مرجع ذی صلاح به عوامل مختلفی بستگی دارد. این موضوع را در نظر داشته باشید که با در نظر گرفتن عوامل مختلفی که در این خصوص وجود دارد می توان گفت که مدت زمان برگشت پرونده ممکن است بین چند هفته تا چند ماه طول بکشد.

یکی از مهم ترین عواملی که می توان باعث افزایش زمان رسیدگی به پرونده در دادگاه تجدید نظر شود، نوع پرونده است. به طور کلی پیچیدگی که در پرونده های کیفری وجود دارد به مراتب بیشتر از پیچیدگی های موجود در پرونده های حقوقی است؛ بنابراین می توان گفت که این مدت زمان برای پرونده های پیچیده بیشتر خواهد بود. از سوی دیگر اگر حجم پرونده های موجود در شعبه تجدید نظر بالا باشد، ممکن است مدت زمان برگشت پرونده از تجدید نظر نیز افزایش پیدا کند.

در برخی از پرونده های ارسال شده به دادگاه های تجدید نظر، نیاز است تا تحقیقات تکمیلی صورت بگیرد. در این شرایط گاهی نیاز به نظر کارشناسی است و گاهی دیگر نیاز است قضات مربوطه، شهادت شهود و اظهارات افراد درگیر در پرونده را به طور کامل بشنوند. خوب می دانیم که طی نمودن چنین مراحلی می توان مدت زمان ارسال پرونده از تجدید نظر به دادگاه بدوی را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. برای کاهش این زمان لازم است از یک وکیل مجرب و خبره کمک بگیرید.

علت طولانی شدن دادگاه تجدید نظر چیست؟

ممکن است در پرونده ای که به دادگاه تجدید نظر ارسال کرده اید با این معضل رو به رو شوید که این روند بسیار طولانی است. در واقع طولانی شدن دادگاه تجدید نظر یکی از معضلات جدی در تکمیل روال دادرسی در خصوص پرونده های حقوقی و کیفری است. این مسئله باعث می شود تا افراد نتوانند در مدت زمان کمی به خواسته های حقوقی خود دست پیدا کرده و اهدافی که در سر دارند را به طور کامل و به شیوه ای مطلوب محقق نمایند.

یکی از مهم ترین دلایلی که می تواند روند رسیدگی به پرونده ها در دادگاه های تجدید نظر را طولانی کند، کمبود قاضی است. اگر حجم پرونده ها بالا باشد، لازم است تا قضاتی وجود داشته باشند تا به شیوه ای مطلوب به آن رسیدگی کنند. در اثر نبودن قاضی به تعداد کافی در شعبه های دادگاه تجدید نظر شاهد انباشت پرونده ها در این مرجع قانونی خواهیم بود و همین مسئله می تواند مدت زمان رسیدگی به پرونده در دادگاه را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.

در برخی از پرونده های ارسال شده به دادگاه تجدید نظر و درخواست تجدید نظر خواهی برای آن ها شاهد پیچیدگی های بسیار زیادی هستیم. می دانیم که روند رسیدگی به پرونده های پیچیده بسیار طولانی خواهد بود. اگر تحقیقات در خصوص پرونده تکمیل نشده باشد نیز روند رسیدگی به اعتراضات در دادگاه تجدید نظر به طول خواهد انجامید. در برخی از اوقات لازم است برای بررسی اعتراضات صورت گرفته لازم است تحقیقات کاملی در دادگاه تجدید نظر صورت بگیرد که این کار کاملا زمان بر خواهد بود.

گاهی این فرآیند ابلاغ اوراق قضایی است که باعث می شود مدت زمان برگشت پرونده از تجدید نظر افزایش پیدا کند و روند دادرسی طولانی شود. در برخی از پرونده ها نیاز است طرفین دعوی در جلسات دادگاه تجدید نظر حضور پدا کنند. حال ممکن است برخی از طرفین تصمیمی برای حضور نداشته باشند. لازم به ذکر است که این مسئله می تواند مدت زمان تجدید نظر خواهی را افزایش دهد. اگر به قرارهای صادر شده از دادگاهای تجید نظر اعتراض شود، ممکن است در طولانی شدن روند رسیدگی به پرونده نقش داشته باشد.

پرونده بعد از تجدید نظر به کجا میرود؟

حال که با فرآیند رسیدگی به پرونده و نیز زمان رسیدگی به اعتراضات در دادگاه تجدید نظر آشنا شدیم، لازم است اطلاعات جامعی را در خصوص این سوال به دست آوریم که پرونده بعد از تجدید نظر به کجا میرود؟ مقصد پرونده ها در دادگاه تجدید نظر به عوامل مختلفی بستگی دارد. در صورتی که رای دادگاه بدوی در دادگاه تجدید نظر تایید شود، پرونده به اجرای احکام ارسال خواهد شد؛ اما در مواردی ممکن است رای صادره از دادگاه بدوی در دادگاه های تجدید نظر به طور کامل نقض شود.

در صورتی که رای بدوی در دادگاه تجدید نظر نقض شود، پرونده برای بررسی های بیشتر به دادگاه هم عرض ارجاع داده می شود. در این شرایط پرونده برای بررسی مجدد به شعبه دیگری در همان دادگاه تجدید نظر ارسال می شود. در برخی از موارد، پرونده پس از بررسی های صورت گرفته به همان دادگاه بدوی که رای را صادر کرده است، ارجاع داده می شود. به هر حال شما برای کسب اطلاع در این خصوص لازم است از یک وکیل مجرب و خبره مشاوره حقوقی دریافت نمایید.

تجدید نظر خواهی چیست؟

حال که در خصوص مدت زمان برگشت پرونده از تجدید نظر توضیح دادیم، زمان آن رسیده است تا اطلاعات حقوقی را در خصوص تجدیدنظرخواهی ارائه دهیم. در این باره باید عرض کنیم که منظور از تجدید نظر خواهی، اعتراض به رای صادر شده از دادگاه های بدوی یا نخستین است. در این شرایط است که طرفین دعوی بسته به شرایطی که در اختیار دارند از دادگاه تجدید نظر می خواهند که به تمام یا بخشی از دعوای مطرح شده در مراجع قانونی رسیدگی کند تا عدالت حکم فرما شود.

در واقع می توان چنین گفت که تجدید نظر خواهی زمانی رخ می دهد که شخص به رای صادر شده از سوی دادگاه های بدوی اعتراض داشته و درخواست بررسی مجدد حکم صادر شده را داشته باشد. در این شرایط دادگاه ذی صلاح به اعتراض او رسیدگی می کند. بر اساس قوانین مصوب در کشور، وظیفه رسیدگی به تجدید نظر خواهی بر عهده دادگاه تجدید نظر می باشد. هدف اصلی تجدید نظر خواهی این است که در مراجع قانونی صحت و درستی رای بدوی مورد ارزیابی قرار بگیرد.

در واقع در دادگاه تجدید نظر تلاش می شود تا حقی از شخصی در جامعه ضایع نشود و به سمت رای عادلانه گام برداشته شود. در تجدید نظر خواهی از مراجع ذی صلاح خواسته می شود که ایرادات موجود در رای بدوی به طور کامل اصلاح شود تا حقی از فرد ضایع نشود. در خصوص آرای صادر شده از دادگاه های مدنی و کیفری، دادگاه های عمومی و انقلاب و… می توان درخواست تجدید نظر خواهی داشت.

مرجع ذی صالح در خصوص تجدید نظر خواهی در خصوص آرای صادر شده از دادگاه های عمومی و انقلاب، شعب دادگاه های تجدید نظر در هر استان است. مرجع تجدید نظر خواهی از آرای دادگاه های تجدید نظر، دیوان عالی کشور می باشد که یکی از عالی ترین مراجع قانونی کشور به شمار می رود. در مدت 20 روز از زمان ابلاغ رای، طرفین دعوی فرصت دارند تا درخواست تجدید نظر خواهی خود را به مراکز در نظر گرفته شده اعلام نمایند. برای این کار لازم است از یک وکیل کمک بگیرید.

لزوم مراجعه به وکیل برای پیگیری پرونده در دادگاه تجدید نظر

به طور معمل برای پیگیری پرونده های حقوقی و کیفری لازم است به سراغ آن دسته از وکلایی بروید که در زمینه کاری خود به شهرت دست پیدا کرده اند. شهرت یک وکیل نتیجه و ثمره سال ها تلاش در زمینه مسائل حقوقی است و عمق دانش حقوقی و تجربه او را نشان می دهد. می بایست از وکلایی استفاده کنید که از مهارت بالاتری برخوردار هستند. چرا که پرونده هایی که به دادگاه تجدید نظر ارسال می شوند به طور معمول از پیچیدگی و حساسیت بالاتری برخوردار هستند و جای اشتباه در آن ها نیست.

هر گونه اشتباه در رسیدگی به پرونده های حقوقی و کیفری در دادگاه تجدید نظر می تواند احتمال کسب پیروزی را کاهش داده و شما را با عواقب ناگواری رو به رو کند. در نظر داشته باشید که با استخدام وکیل و اعطای وکالت به او، مدت زمان بازگشت پرونده از دادگاه تجدید نظر به میزان قابل توجهی کاهش پیدا می کند. البته لازم است از میان انبوه وکلایی که در این زمینه مشغول به فعالیت های حقوقی هستند، در نهایت شاخص ترین و خبره ترین آن ها را استخدام نمایید. برای این کار نیاز به تحقیقات جامع درباره وکیل است.

کلام آخر
امیدواریم از مطالعه این مطلب حقوقی در سایت برترین وکیل نهایت استفاده را کرده باشید و بتوانید گرهی را از پرونده های موجود در دادگاه تجدید نظر باز کنید. در این مطلب سعی داشتیم تا مدت زمان برگشت پرونده از تجدید نظر را مورد ارزیابی قرار داده و به این شکل راهکارهایی را برای کاهش این مدت زمان ارائه دهیم. گذشته از این تلاش کردیم تا تعریف دقیقی از دادگاه تجدید نظر ارائه داده و به مهم ترین وظایف آن در سلسله مراتب نظام حقوقی کشور اشاره داشته باشیم. اکنون از شما می خواهیم نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.