نکاح شغار + شرایط و حکم شرعی ⚖️【آیا نکاح شغار ممنوع است؟】⚡️

نکاح شغار را می‌توانیم نوعی از ازدواج به شمار بیاوریم که در آن برای زن هیچگونه مهریه‌ای تعیین نخواهد شد. در چنین شرایطی مردی حاضر می‌شود دختر یا خواهر خود را به عقد مرد دیگری درآورد و در عوض نیز او خواهر یا دختر خود را متقابلاً به عنوان مهر به عقد نکاح دیگری در خواهد آورد. باید اشاره داشته باشیم که چنین عقدی از نظر اسلام باطل بوده و به هیچ عنوان مشروعیت نخواهد داشت و بر خلاف قوانین و مقررات مصوب در کشور است. هر یک زن و مرد در قبال یکدیگر حقوق و تکالیفی را به دنبال خواهند داشت که ملزم به رعایت آنها هستند. اگر می‌خواهید اطلاعات خود را در خصوص این گونه از عقد افزایش دهید به شما توصیه می‌کنیم با سایت برترین وکیل همراه باشید. 

برای مشاوره حقوقی با بهترین وکیل خانواده در تهران کلیک کنید!

نکاح شغار به چه معناست؟

پیش از اینکه نکاح شغار را به طور کامل مورد بررسی قرار دهیم، لازم است به این نکته اشاره داشته باشیم که بر اساس عقد نکاح، زن و مرد ملزم هستند از نظر قانونی و شرعی یکسری حقوق را رعایت کنند.

یکی از مهمترین انواع ازدواج که پیش از اسلام در بین اعراب جاهلی رسمیت داشته است، نکاح شغار بوده که با شرایط خاصی صورت می‌گرفت. البته باید اشاره داشته باشیم که همچنان در برخی از کشورها ممکن است شاهد این نوع از نکاح باشیم. در ادامه به مهم‌ترین احکام این نوع از عقد اشاره خواهیم نمود. 

شغار در واقع نوعی از نکاح به شمار می‌رود که در آن هیچ گونه مهریه‌ای برای زن در نظر گرفته نخواهد شد. در چنین عقدی فردی خواهر یا دختر خود را به عقد دیگری در می‌آورد و در مقابل او نیز خواهر یا دختر خود را به صورت متقابلاً به عقد این فرد در خواهد آورد، بی آنکه مهریه‌ای برای دختر یا خواهر هر دو طرف تعیین شود.

باید اشاره داشته باشیم که علت نامگذاری شغار برای این نوع از نکاح چندان مشخص نیست؛ اما باید بگوییم که شغار در لغت شناسی به معنای خالی بودن است و شاید دلیل اصلی نامگذاری این باشد که مهریه‌ای برای زن در چنین شرایطی تعیین نخواهد شد و این نوع از نکاح خالی از تعیین مهریه برای دختر یا خواهر هر دو طرف است. 

شرایط نکاح شغار

در این قسمت از مقاله سعی داریم مهمترین شرایط نکاح شغار را مورد بررسی قرار دهیم. یکی از مهمترین شرایط این است که پدر یا برادر فرد که ولی قهری او به شمار می‌روند، حاضر شوند نکاح دختر را در اختیار شخص دیگری قرار دهند. در این صورت است که طرف مقابل نیز باید خواهر یا دختر خود را به عقد نکاح همین فرد درآورد؛ بی آنکه مهریه‌ای تعیین شود. 

بنابراین یکی از شرایط مهمی که برای این نوع از نکاح تعیین می‌شود، این است که هیچ کدام از زن‌ها نتوانند به مهریه مالی دست پیدا کنند. تعیین مهریه در چنین عقدی در اختیار مردان قرار می‌گیرد و آنها هستند که می‌توانند از مهریه که در واقع خواهر یا دختر طرف مقابل است، بهرمند گردند. 

حکم نکاح شغار چیست؟

حال لازم است حکم نکاح شغار مورد بررسی قرار گیرد و به این سوال پاسخ داده شود که از نظر شرعی و قانونی اگر دو زن حاضر شوند بدون دریافت مهریه به عقد دو مرد درآیند، آیا چنین ازدواجی مورد قبول است یا خیر؟

این نوع از عقد نکاح از نظر قانونی و شرعی باطل بوده و فاقد وجاهت قانونی است. باید دقت داشته باشیم که پیامبر اعظم پس از رسالت خود این رسم غلط اعراب جاهلی را باطل دانسته و اقدام برای آن را ممنوع کردند؛ یعنی حتی اگر زنان در چنین شرایطی به این نوع از عقد رضایت داشته باشند، باز هم این نوع از عقد باطل خواهد بود. 

در واقع این نوع از ازدواج به هیچ عنوان یک عقد قانونی و شرعی به شمار نمی‌رود و نمی‌تواند آثار عقد دائم و موقت را به دنبال داشته باشد. در واقع تفاوتی هم نمی‌کند که شغار صورت گرفته دائم یا موقتی باشد. به هر حال اگر چنین عقدی صورت گرفته باشد از نظر قانونی می‌توانیم آن را باطل اعلام کنیم.

تفاوت نکاح شغار با نکاح دائم و موقت 

بار دیگر لازم است تاکید نماییم که این نوع از ازدواج به هیچ عنوان مورد قبول اسلام نبوده و برخلاف قوانین و مقررات کشور می‌باشد. در عقد نکاح قانونی و شرعی که عقد دائم و موقت به شمار می‌رود، زن می‌تواند بسته به میل خود میزان مهریه را تعیین نموده و هر زمان که اراده کرد، آن را تصرف نماید. 

نکته دیگری که باید به آن اشاره داشته باشیم این است که در نکاح دائم و موقت، ازدواج دختر یا زن به رضایت خود او بستگی خواهد داشت و در صورتی که زن در چنین شرایطی با عقد نکاح موافقت نداشته باشد، این عقد به هیچ عنوان صورت نگرفته و در صورت جاری شدن عقد نکاح از نظر قانونی و شرعی، باطل اعلام خواهد شد. 

در نکاح شغار نیز روال کار به این صورت است که علاوه بر مردان لازم است که زنان نیز به انجام چنین عقدی رضایت کامل داشته باشند؛ در غیر این صورت شرایط مربوط به این نوع از عقد مهیا نخواهد بود و باطل اعلام خواهد گردید. در واقع هرگونه عدم رضایت از سوی دو طرف باعث می‌شود تا عقد نکاح باطل باشد. 

بنابراین در پاسخ به این سوال که حکم نکاح شغار چیست؟ باید بگوییم که حکم کلی که برای نکاح شغار از نظر اسلام در نظر گرفته شده، باطل می‌باشد. به هر حال شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه و مشاوره حقوقی از وکلای متخصص و با سابقه کمک بگیرید. 

آثار حقوقی نکاح شغار 

اگرچه نکاح به طور کلی از نظر اسلامی و قانونی ممنوع اعلام شده، اما باید اشاره داشته باشیم یکی از مهمترین آثار حقوقی که می‌توانیم برای آن نام ببریم، این است که طرفین باید در خصوص این نوع از ازدواج رضایت کامل داشته باشند. در نظر داشته باشید که هیچ کدام از طرفین نمی‌توانند به انجام این نوع از ازدواج غیرقانونی مجبور شوند. 

در واقع طرفین باید شرایط لازم برای ازدواج را داشته باشند و این مسئله را می‌توانیم یکی از مهمترین شروط آن به شمار آوریم. در واقع دو طرف که قصد شغار دارند، می‌بایست به سن قانونی رسیده باشند. علاوه بر این، رضایت خانواده‌ها نیز حائز اهمیت است؛ در واقع در صورت هرگونه عدم رضایت خانواده‌ها در خصوص این نوع از ازدواج باطل بودن آن مشخص می‌گردد. 

عدم انتفاع نیز یکی دیگر از شرایط مهمی می‌باشد که باید در این نوع از نکاح مورد بررسی قرار گیرد. در واقع هدف از شغار هرگز نباید نفع شخصی یا بهره‌مندی از اموال یا مانند آن باشد. در واقع مهمترین هدف از این نوع نکاح در گذشته فقط رابطه زناشویی و زندگی مشترک بوده است و هرگز نباید مسائل مادی در آن دخیل باشد. 

به طور کلی باید اشاره داشته باشیم که این نوع از ازدواج می‌تواند حقوق زنان را پایمال کند؛ چرا که در چنین شرایطی به هیچ عنوان برای زن مهریه‌ای تعیین نخواهد شد؛ در واقع مهریه به مرد تعلق خواهد گرفت. در اصل مهریه هر زن ازدواج مرد با دختر یا خواهر طرف دیگر می‌باشد که زن به هیچ عنوان نمی‌تواند از آن نفعی ببرد و برخلاف حقوق زنان به شمار خواهد رفت. 

همانطور که اشاره کردیم در عقد دائم و عقد موقت زن دارای حقوق قانونی مانند نفقه، مهریه، اجرت المثل، حق حضانت فرزندان و مانند آن می‌باشد؛ این در حالی است که چنین حقوقی برای زن در ازدواج از نوع شغار در نظر گرفته نخواهد شد؛ بنابراین می‌توانیم بگوییم که مهمترین دلیل مخالفت اسلام و قوانین و مقررات مصوب کشور با این نوع از نکاح همین موارد است. 

مهریه در نکاح شغار 

مهریه یکی از مهمترین حقوق مالی زن در ازدواج موقت و دائم به شمار می‌رود، اما همانطور که اشاره داشتیم یکی از مهمترین شروطی که برای عقد شغار در نظر گرفته می‌شود، عدم برخورداری زن از مهریه می‌باشد. 

در این نوع از عقد که مورد تایید اسلام و قوانین کشور نیست، برای زن مهریه‌ای تعیین نخواهد شد و در واقع مهریه در چنین شرایطی ازدواج کردن مرد با خواهر یا دختر طرف مقابل است. همین مسئله باعث شده که حقوق زنان در چنین شرایطی تحت تاثیر قرار بگیرد. 

کلام آخر 

بسیار متشکریم که وب سایت حقوقی برترین وکیل را برای مطالعه مهم‌ترین مطالب حقوقی انتخاب کردید. نکاح شغار یکی از مهمترین مفاهیم حقوقی به شمار می‌رود که در این مطلب تلاش کردیم توضیحات کاملی را در خصوص آن ارائه دهیم تا باطل بودن آن بیش از پیش مشخص گردد. اگر می‌خواهید اطلاعات کامل‌تری در این خصوص به دست آورید، یا سوالی در این خصوص دارید، می‌توانید آن را در قسمت دیدگاه با ما به اشتراک بگذارید.