نکات حقوقی

معنای نشوز ⚖️ + حکم نشوز زن و مرد【مدارک اثبات نشوز】⚡️

در توصیف معنای نشوز می توان گفت با امضای سند ازدواج مسئولیت هایی بر عهده ی زن و مرد گذاشته می شود که در صورت سرپیچی از انجام این مسئولیت ها عدم تمکین اتفاق می افتد. در حالت عدم تمکین و سرپیچی زن از شوهر نشوز زن اتفاق می افتد و با سرباز زدن مرد از انجام مسئولیت های خود نیز نشوز مرد مطرح می شود. برای دانستن مطالب تکمیلی تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

برای مشاوره حقوقی با بهترین وکیل خانواده در تهران کلیک کنید!

نشوز چیست؟

کلمه ی نشوز در قرآن آمده است و به معنی رها کردن، سرپیچی و طغیان از دستورات شوهر به وسیله زن یا رها کردن و آزار زن به وسیله مرد است. امتناع از انجام وظایف شرعی نسبت به همسر، عدم تمکین از مرد و بداخلاقی بی جهت از جمله آثار نشوز در زن و جفا در حق زن و عدم پرداخت نفقه ی او از جمله علائم نشوز در مرد به حساب می‌آید.

نشوز در حقوق اسلامی نیز این گونه تعریف می شود، نافرمانی، عدم تمکین و عدم پرداختن به وظایف زن وشوهری، چه از جانب زن و چه از جانب مرد. با این وجود معمولاً نشوز نافرمانی و عدم تمکین زن از شوهر معنی می شود. تمکین زن از شوهر جزو رسالت های زن به حساب می آید که زن با امضای سند ازدواج این وظیفه را پذیرفته و موظف به انجام آن می باشد.

تمکین به دو دسته تمکین عام و تمکین خاص تجزیه می شود. تمکین عام به معنای پیروی و اطلاعت از همسر و پذیرفتن ریاست مرد در خانواده است؛ پس زن باید با رضایت شوهر خود رفتارهای اجتماعی خود را تنظیم کند و در مسائلی مانند تربیت فرزندان و تصمیم گیری برای آینده ی آن ها از مرد خود نظر خواهی کرده و با توجه به نظر او مسئولیت‌های خانوادگی خود را انجام دهد.

تمکین خاص اشاره به پاسخ مناسب به نیازهای جنسی شوهر و داشتن رابطه زناشویی زن و مرد دارد و در صورت امتناع از انجام این امر در حقیقت اصل ازدواج زیر سوال می رود. البته خودداری از رابطه زناشویی در صورتیکه زن عذر موجهی داشته باشد و همیشگی نباشد، عدم تمکین به حساب نمی‌آید.

نشوز در قرآن

مصادیق و مدارک اثبات نشوز زن

هر رفتاری دلالت بر ناشزه بودن زن ندارد؛ به طور مثال خودداری از انجام کارهای خانه دلیل بر عدم تمکین زن نیست. با این حال مواردی هستند که زن با انجام آن‌ها ناشزه بودن خود در مقابل همسرش را نشان می‌دهد. در ادامه مصایقی از عدم تمکین زن بیان می شود.

  • خودداری از برقراری رابطه جنسی و عدم پاسخ به نیازهای جنسی مرد
  • سکونت نکردن در منزل شوهر
  • ترک محل سکونت همسر بدون اجازه و رضایت مرد
  • داشتن روابط نامتعارف در زمینه روابط اجتماعی و یا شغلی

برای ناشزه کردن زن باید با ارائه مدارک و شواهد به اثبات نشوز زن پرداخت. معمولا اثبات نشوز به این راحتی ها نیست با این حال در ادامه 4 مورد کاربردی برای اثبات ادعای شما ذکر می شود که با ارائه این ادله در دادگاه می‌توانید همسر خود را ناشزه کنید.

  • اعتراف صریح زوجه به نافرمانی از همسرش
  • اعتراف به نافرمانی زن از شوهر در پرونده‌های قبلی
  • شهادت شهود مبنی بر عدم تمکین عام زن از شوهر
  • استفاده از محتوای فیلمی که اقرار به ناشزه بودن زن از شوهر دارد.

در صورت اثبات ناشزه بودن زن همچنان باید در منزل همسر خود زندگی کند و در صورت ترک منزل ، شوهر می تواند با اعمال قانون او را به منزل خود بازگرداند اما برگشتن زن به خانه ی همسر دلیلی به اصلاح وی و تمکین شوهر نمی باشد به این منظور در قرآن روش‌هایی برای سربه راه کردن زن ناشزه توسط همسر ذکر شده است.

گواهی نشوز چیست

تفاوت عدم تمکین، نشوز و شقاق

هنگام امضای سند عقدنامه زن و مرد خود را موظف به انجام تمامی موارد و وظایف درج شده در سند ازدواج می کنند. مسئولیت هایی که زن و مرد در زندگی مشترک باید انجام دهند تحت عنوان تمکین شناخته می شود. در صورت عدم انجام این مسئولیت ها توسط هر کدام از زوجین عدم تمکین توسط وی اتفاق افتاده است.

با توجه به معنای نشوز در صورتی که عدم تمکین از نظر قانونی موجه نباشد و نتوان فرد را موظف به انجام تعهدات خود کرد حکم نشوز برای وی صادر می شود. در اینجا باید توجه کرد در مواردی مانند حق حبس که حق قانونی زن است، عدم تمکین او در این شرایط دلیل بر نشوز او نیست پس هر عدم تمکینی به معنی اتفاق نشوز نمی‌باشد.

در صورتیکه زن و مرد از انجام وظایف خود در قبال همسر خودداری کنند نشوز اتفاق افتاده است. در صورت کوتاهی زن در قبال مسئولیت های خود نشوز زن و در صورت عدم انجام وظایف از جانب مرد نسبت به زن، نشوز مرد اتفاق افتاده است. در صورتیکه زوجین هر دو مرتکب نشوز در قبال یکدیگر شوند، شقاق اتفاق می‌افتد.

حکم نشوز زن و مرد

پس از صادر شدن حکم نشوز زن این امر چه فواید و خسران هایی برای مرد و زن دارد؟ قطعاً در پی اثبات نشوز زن یک سری عواقب دامنگیر زن خواهد شد؛ از جمله این عواقب باید به سلب وظیفه ی پرداخت نفقه به زن اشاره کرد. در سند ازدواج زوجین توافق نموده‌اند که با امضای عقدنامه وظایفی نسبت به هم داشته باشند.

از جمله وظایف زن و مرد نسبت به هم، تمکین زن از شوهر و در مقابل دادن نفقه به زن از جانب مرد و همچنین وفادار بودن آن دو نسبت به هم و عدم ازدواج مجدد مرد در صورت نارضایتی او است. پس در صورت اثبات نشوز زن و صدور حکم آن مرد می‌تواند از پرداخت نفقه زن سر باز زند؛ همچنین اجازه ازدواج مجدد نیز به مرد داده می‌شود.

در این میان این سوال پیش می‌آید که آیا ناشزه کردن زن موجب سلب حق دریافت مهریه می‌شود؟ در پاسخ باید گفت که در صورت اثبات نشوز زن نیز نمی‌توان حقوق قانونی او در رابطه با مهریه را از وی گرفت و شوهر او موظف به پرداخت مهریه همسر خود است و زن همچنان موظف است که در منزل شوهر خود زندگی کند.

در صورتیکه نشوز مرد در دادگاه اثبات شود، زن می‌تواند به علت متحمل شدن سختی و تنگنا در زندگی مشترک با مرد از او جدا شود. در حالیکه در شرایط عادی زن اجازه طلاق گرفتن ندارد و نمی‌تواند بی دلیل از شوهر خود طلاق بگیرد. اما نشوز مرد به معنی عدم انجام وظایفش نسبت به زن و تمکین او است، پس به زن حق گرفتن طلاق داده می‌شود.

حکم نشوز زن

گواهی نشوز چیست؟

در صورتیکه زن نخواهد در دادگاه محکوم و ناشزه شود می تواند گفته های همسرش مبنی بر نشوز خود را رد نماید و دادگاه از مرد دلایلی محکم می‌خواهد که بتواند حکم نشوز را صادر کند. یکی از راه‌های اثبات نشوز زن استفاده از گواهی نشوز شاهدین مبنی بر عدم تمکین خانم از همسر خود می‌باشد.

در اثبات عدم نشوز زن در تمکین عام می‌توان از گواهی شهود مبنی بر عدم پیروی و حرف شنوی زن از شوهر، استفاده کرد. گواهی عدم تمکین عام توسط شاهد‌ها دلیلی بر اثبات نشوز است. اما در صورتیکه شهودی برای گواهی ندارید فقط در صورتی می‌توانید نشوز را اثبات کنید که زن منزل شوهر را ترک کرده باشد. با تنظیم دادخواست دادگاه از زن می‌خواهد که به منزل شوهر بازگردد.

اگر زن به منزل همسر خود باز نگردد، دادگاه برای وی حکم نشوز صادر می‌کند. گواهی نشوز فقط توسط دیگران داده نمی‌شود و خود زن و شوهر نیز می‌توانند در دادگاه به این مطلب اقرار نمایند. در رابطه با اثبات عدم تمکین خاص تنها کسی که می‌تواند به این امر گواهی دهد خود زن است. در صورت عدم گواهی و رد این مطلب از جانب زن نمی‌توان کاری از پیش برد.

روش مقابله با نشوز زن

دانستن معنای نشوز کمک می‌کند که در صورت رخ دادن نشوز از جانب همسر در صدد اصلاح وی اقداماتی انجام داد. با توجه به آیات قرآن و نظرات فقه در این زمینه ابتدا باید وظایف زن را به او یادآوری کرد و با پند و اندرز او را برای برگشتن از نشوز و نافرمانی، تحت تاثیر قرار داد؛ چرا که این امکان وجود دارد زن از روی نا آگاهی از تمکین اقدام به سرپیچی از همسر کرده باشد.

در مرحله بعد شوهر اجازه دارد که با زن خود قهر کند و حتی با او همبستر نشود تا زن به اصلاح خود بپردازد؛ این رفتار مرد تاثیر روحی فراوانی بر زن می‌گذارد و باعث می‌شود دست از عدم تمکین و نافرمانی بردارد. از جمله کار‌هایی که در این مرحله از اصلاح زن توصیه شده است قهر کردن مرد با او، پشت کردن مرد به زن در بستر و نخوابیدن مرد در بستر زن است.

در صوتیکه هیچ کدام از دو روش قبلی نتیجه بخش نبود، مرد اجازه دارد زن ناشزه خود را تنبیه بدنی کند تا دست از نافرمانی بردارد. اما تنبیه بدنی نباید به صورتی باشد که صدمه ای به گوشت و استخوان او وارد کند؛ به این معنی که سیاهی و کبودی، شکستگی استخوان و برداشتن جراحت، ناروا دانسته شده و در صورت اتفاق چنین مواردی زن می‌تواند از مرد شکایت کرده و دیه بگیرد.

سه روش فوق جهت مقابله با رفتار ظغیانگرانه زن است و هدف بازگشت زن از نافرمانی شوهر خود می‌باشد. نباید از دستورات فوق برای تلافی کردن رفتار اشتباه زن استفاده شود و نباید بیش از آنچه در قرآن و روایات به آن اشاره شده است زن را تنبیه کرد. در صورت موثر واقع نشدن این روش ها شوهر می تواند همسر خود را ناشزه کند.

تفاوت عدم تمکین و نشوز

حق حبس

پیش از برگزاری مراسم و امضای سند ازدواج زن و مرد توافق می‌کنند که مرد مبلغی به عنوان مهریه به زن پرداخت نماید. پس از امضای سند ازدواج و عقد شرعی، مرد موظف به پرداخت مهریه طبق توافقات پیشین به زن است. قانون این اختیار را به زن داده است که پیش از انجام اولین رابطه زناشویی و تمکین خواص خواستار دریافت مهریه خود باشد.

امتناع از انجام وظایف قانونی زن نسبت به همسر تا دریافت مهریه به عنوان حق حبس زن شناخته می شود. در صورت استفاده زن از این حق مرد همچنان موظف به پرداخت نفقه ی زن است. تمکین نکردن زن از مرد در چنین شرایطی در حقیقت حقی است که قانون به زن داده و مرد نمی‌تواند او را ناشزه کند.

باید توجه کرد که اولین تمکین خاص زن از شوهر موجب صلب حق حبس از او می شود. نکته ی دیگر این است که اگر زن و مرد پیش از عقد توافق کرده باشند که مرد در زمان مشخصی نه صرفاً بعد از عقد، مهریه را پرداخت کند و یا اصطلاحاً مهریه عندالمطالبه نباشد، حق حبس به زن تعلق نمی‌گیرد.

کلام آخر

از اینکه تا انتهای مطالب مقاله با ما همراه بودید نهایت تشکر را داریم. در این مقاله با پرداختن به معنای نشوز به وظایف متقابل زن و مرد و تعهدی که در قبال هم نسبت به انجام مسئولیت‌های خود دارند پرداخته شد. راه مقابله مرد با نشوز زن که دارای سه مرحله و در قرآن کریم به آن اشاره شده است، بیان شد. در صورت عدم موفقیت مرد در فرمانبردار کردن زن راه اثبات عدم تمکین زن در دادگاه ذکر و عواقبی که اثبات نشوز برای زن و مرد دارد بیان شد. لطفا نظرات خود را با سایر همراهان سایت برترین وکیل به اشتراک بگذارید.

5/5 - (1 امتیاز)

فردین ساریخانی

نویسنده و ویراستار متون ادبی، حقوقی/روزنامه نگار/عاشق کتاب، هنر، سفر و فیلم کلاسیک

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سه × دو =

دکمه بازگشت به بالا