نحوه مطالبه مهریه در ازدواج موقت ⚖️【سال1403】

عقد موقت که در اصطلاح عامیانه آن را با صیغه نیز می شناسند، یکی از انواع ازدواج قانونی و شرعی است. در این نوع از نکاح نیز به مانند عقد دائم به زن حقوق مالی تعلق می گیرد. یکی از مهم ترین حقوق مالی زن در ازدواج موقت که حق برخورداری از آن حتی پس از پایان یافتن مهلت صیغه را نیز دارد، مهریه می باشد. در این مقاله سعی داریم در ابتدا تکلیف مهریه و نفقه در عقد موقت را مشخص کنیم و سپس نحوه مطالبه مهریه در ازدواج موقت را مورد بررسی قرار دهیم. پیشنهاد می دهیم برای یافتن پاسخی درست برای پرسش های خود در این خصوص هستید، ما را تا انتهای مقاله همراهی کنید.

نحوه مطالبه مهریه در ازدواج موقت به چه صورت است؟

باید دقت داشته باشیم که در عقد موقت نیز به مانند عقد دائم به زن مهریه تعلق می گیرد. در خصوص نحوه مطالبه مهریه در ازدواج موقت به مانند مطالبه آن در ازدواج دائم است و از این نظر تفاوتی میان این دو وجود ندارد. برای مطالبه مهریه در عقد موقت می توان به دادگاه و اجرای ثبت مراجعه کرد. در صورتی که زوجین دارای سند ازدواج موقت باشند، زوجه می تواند به دفترخانه محل جاری شدن عقد مراجعه کرده و از این محکمه درخواست صدور اجراییه نماید.

در صورتی که درخواست زن در دفترخانه به ثبت برسد، برای مرد اخطاریه ای ارسال شده و از او خواستار می شوند تا برای پرداخت مهریه زوجه اقدام نماید. در این شرایط است که از نظر قانونی مدت زمانی در نظر گرفته می شود که مرد موظف است در این مهلت مهریه زن را پرداخت نماید. چنانچه مرد از این تعهد خودداری نماید، اجرای ثبت وارد عمل شده و با استفاده از اجراییه زن، اموال مرد را برای وصول مطالبات مالی زوجه از مرد توقیف می کند.

همچنین زن می تواند با نحوه مطالبه مهریه در ازدواج موقت، مرد را ممنوع الخروج کرده و او را از سفر به خارج از کشور باز دارد. چنانچه مهریه ای که مرد در عقد موقت برای زن در نظر گرفته است بیشتر از بیست میلیون تومان باشد، زن برای مطالبه آن می تواند به دادگاه خانواده مراجعه کرده و با ارائه دادخواست، حقوق مالی خود را وصول نماید. علاوه بر این، در صورتی که مرد مبلغی کمتر از بیست میلیون تومان را برای مهریه زن در نظر گرفته باشد، زن با مراجعه به شورای حل اختلاف می تواند مهریه خود را مطالبه کند.

باید اشاره داشته باشیم که تعیین مهریه یکی از ارکان مهم در صحت ازدواج موقت می باشد. در واقع تعیین نکردن مهریه در این نوع از نکاح، باعث بطلان آن خواهد شد. دقت داشته باشید که وفات زن نیز باعث از میان رفتن مهریه او نخواهد شد. علاوه بر این، در صورتی که مرد به زن نزدیک نیز نشود، همچنان مرد مکلف است تا مهریه زن در عقد موقت را تمام و کمال در اختیار او قرار دهد. در ادامه مقاله به بیان کامل تری از این موضوع خواهیم پرداخت.

ارکان ازدواج موقت

باید اشاره داشته باشیم که عقد موقت یکی از انواع نکاح مورد قبول در شرع است. قانون ایران نیز از شرع سرچشمه گرفته و در نتیجه می توان گفت که در قانون ایران نیز ازدواج موقت به عنوان یکی از مهم ترین انواع ازدواج قانونی و شرعی به رسمیت شناخته شده است. قانون قواعد و ضوابط خاصی را برای ازدواج منقطع در نظر گرفته است که با آگاهی از آن ها می توان در این زمینه قدم های مثبتی برداشت و راه را برای نحوه مطالبه مهریه در ازدواج موقت هموار کرد.

باید اشاره داشته باشیم که یکی از ارکان مهم در عقد موقت، تعیین میزان مهریه است. علاوه بر این رکن دیگری که باید در نکاح منقطع باید رعایت شود، تعیین مدت زمان برای این نوع از ازدواج است. ماده 1095 قانون مدنی به صراحت در این موضوع روشن گری کرده است. این قانون اشاره دارد که مرد ملزم است مبلغی را به عنوان مهریه برای زن در نظر بگیرد و این موضوع یکی از ارکان عقد موقت به شمار می آید. در غیر این صورت ازدواج موقت با بطلان مواجه خواهد شد و وجاهت قانونی نیز ندارد.

در واقع می توان گفت که تعیین مهریه یکی از عوامل صحت ازدواج موقت به شمار می آید. باید اشاره داشته باشیم که تعیین مهریه از ضروریات عقد موقت به شمار می آید و ازدواج دائم، تعیین مهریه الزامی نمی باشد و در صورت عدم تعیین آن نیز خللی در صحت ازدواج به وجود نمی آید. همچنین زوجین در نکاح دائم می توانند پس از جاری شدن صیغه عقد در خصوص مبلغ مهریه به توافقات لازم برسند. در صورتی که برای زن مهریه تعیین نشود، به او بر اساس قانون مهر المثل یا مهر المتعه تعلق می گیرد.

اکنون که سعی داریم در خصوص نحوه مطالبه مهریه در عقد موقت سخن به میان آوریم لازم است این نکته را نیز ذکر کنیم که مدت زمان نکاح نیز یکی دیگر از ارکان ذکر شده است. در صورتی که در ازدواج منقطع، مدت زمانی برای پایان نکاح ذکر نگردد، صحت ازدواج زیر سوال رفته و باعث بطلان آن می شود. این موضوع یک شرط اسلامی است و لازم الاجرا می باشد. همچنین باید اشاره داشته باشیم که مدت زمانی که برای عقد تعیین می شود نباید هیچ گونه ابهام یا نکته عجیبی در خودش داشته باشد.

نحوه مطالبه نفقه در ازدواج موقت به چه صورت است؟

در بالا سعی کردیم نکات جامعی در خصوص نحوه مطالبه مهریه در ازدواج موقت ارائه دهیم و اکنون وقت آن فرا رسیده است تا به بیان نفقه در عقد موقت بپردازیم. در این خصوص باید اشاره داشته باشیم که در ماده 1113 قانون مدنی به صراحت اعلام شده است که زوجه در عقد موقت حق برخورداری از نفقه را ندارد. در واقع در ازدواج موقت هیچ نفقه ای به زن تعلق نمی گیرد و زن نمی تواند در این خصوص مطالبه ای داشته باشد. زن تنها می تواند حقوق مالی خود از مهریه را وصول کند.

تنها در صورتی زن در عقد موقت می تواند از نفقه برخوردار شود که در ضمن عقد به این موضوع اشاره شده باشد و در صیغه نامه ذکر گردد. همچنین اگر نکاح بر مبنای نفقه جاری شده باشد، مرد ملزم است نفقه را به زن پرداخت کند. باید اشاره داشته باشیم که در عقد دائم مرد طبق ماده 1106 قانون مدنی ملزم است نفقه زن که شامل هزینه های زندگی او و فرزندانش می شود را تمام و کمال پرداخت کرده و در اختیار او قرار دهد؛ اما پرداخت نفقه در عقد موقت از سوی مرد الزامی نیست مگر اینکه شرط شده باشد.

بنابراین می توان چنین گفت که نفقه در عقد موقت ریشه ای قراردادی دارد و کاملا با نفقه در عقد دائم متفاوت است. اگر مرد طبق شرطی که در ضمن عقد گذاشته شده است، به پرداخت نفقه ملزم شود، می بایست حتی در صورت عدم تمکین زن نیز این مبلغ را به او پرداخت نماید. در واقع عدم تمکین زن تنها در عقد دائم است که او را از دریافت حقوق مالی خود در نفقه محروم می سازد؛ اما در عقد موقت به دلیل قراردادی بودن نفقه، تمکین یا عدم تمکین زن در زندگی مشترک معنایی در این خصوص ندارد.

ارث زن در ازدواج موقت

در خصوص نحوه مطالبه مهریه در ازدواج موقت اشاره داشتیم که زن حق برخورداری از مهریه را در این نوع از عقد دارد؛ اما در عقد موقت هیچ گونه حق مالی برای زن در نفقه در نظر گرفته نشده است. حال باید به بررسی این موضوع بپردازیم که در ازدواج موقت زوجین از یکدیگر ارث می برند یا خیر؟ در پاسخ کوتاه به این پرسش باید اشاره داشته باشیم که در عقد موقت برخلاف آن چیزی که در عقد دائم مرسوم است، زوجین از یکدیگر ارث نمی برند و این موضوع مطابق قانون مدنی است.

در ماده 940 قانون مدنی به صراحت تشریح شده است که زوجین تنها با ازدواج دائم است که می توانند از یکدیگر ارث ببرند. از مفهومی که از خلاف این ماده قانونی به دست می آید، حقوقدانان به صراحت اعلام می دارند که در عقد موقت هیچ گونه ارثی از مرد به زن تعلق نخواهد گرفت. باید اشاره داشته باشیم که در ضمن عقد موقت نیز نمی توان شرط کرد که زوجین از یکدیگر ارث دریافت کنند. چرا که این شرط با سایر مواد قانونی در تضاد بوده و امکانی برای این موضوع وجود ندارد.

باید اشاره داشته باشیم که چنین شرطی تعهد علیه وارث به شمار می آید و هیچ کسی از نظر قانونی نمی تواند علیه فرد دیگری شرط گذاشته و او را ملزم به رعایت آن شرط نماید. مسائل مربوط به ارث از موضوع آمره است و شرط برخلاف آن باطل می باشد. در این خصوص ذکر چند نکته ضروری است:

• چنانچه مرد پیش از مرگ خود وصیت کرده باشد که مبلغی از اموال او را در اختیار همسر موقتش قرار دهند، چنین شرطی از نظر قانونی کاملا صحیح است و وراث مکلف به انجام چنین کاری هستند.
• در صورتی که در زمان ازدواج موقت زوجین، فرزندی به دنیا بیاید، قانون و شرع این فرزندان را کاملا قانونی و شرعی به شمار می آورند. چنین فرزندانی از پدر و مادر خود ارث دریافت می کنند و باید حق الارث آن ها در نظر گرفته شود.
• قانون حمایت از خانواده به صراحت تشریح می کند که در سه صورت لازم است به طور قطع، عقد موقت به صورت رسمی ثبت شود. این شروط شامل باردار شدن زن، شرط ثبت عقد موقت در زمان جاری شدن نکاح و یا ثبت عقد موقت به عنوان یکی از شروط ضمن عقد می باشد.

در خصوص نحوه مطالبه مهریه در صیغه مطالبی را ذکر نمودیم و مشخص شد که زن حق برخورداری از مهریه را دارد و اما در این نوع از ازدواج به او نفقه و ارثی تعلق نمی گیرد. اشاره داشتیم که نفقه می تواند به عنوان یک شرط در ازدواج موقت مطرح شود و در این صورت مرد به پرداخت تمام و کمال آن ملزم می شود؛ اما ذکر کردیم که در این نوع از ازدواج، نه تنها ارثی به زن تعلق نخواهد گرفت، بلکه زوجین در این خصوص نیز نمی توانند شرطی را در صیغه نامه قید نمایند.

نحوه مطالبه مهریه در ازدواج موقت پس از پایان مهلت آن

اکنون سعی داریم در این بخش از مقاله به این پرسش پاسخ دهیم که اگر مدت زمان ازدواج موقت که یکی از ارکان مهم آن است به پایان برسد، آیا همچنان زن می تواند حقوق مالی خود در خصوص مهریه را مطالبه نماید؟ در این باره باید اشاره داشته باشیم که به هیچ عنوان با پایان یافتن مدت زمان ازدواج موقت و پایان زوجیت، امکان دریافت و مطالبه مهریه از زن سلب نمی شود. در واقع مهریه یکی از حقوق مالی زن در عقد منقطع است که با پایان مدت عقد از بین نخواهد رفت.

در واقع زن هر زمان که مایل باشد می تواند در خصوص نحوه مطالبه مهریه در ازدواج موقت اقدامات لازم را به انجام رسانده و دادخواست خود را به دادگاه یا اجرای ثبت تقدیم کند. البته باید اشاره داشته باشیم که عقد موقت و مسائل مربوط به آن با پیچیدگی هایی همراه است. در واقع برای مطالبه مهریه در عقد موقت لازم است از یک وکیل متخصص در این زمینه مشورت گرفته و در این خصوص از وی کسب تکلیف نمایید. تنها در این صورت است که شانس خود را برای کسب موفقیت در محاکم قضایی بالا خواهید برد.

مطالبه مهریه در ازدواج موقت ثبت شده و ثبت نشده

در بالا اشاره داشتیم که ازدواج موقت یکی از انواع نکاح قانونی در کشور است که از احکام شرع مستند شده است. همچنین اشاره داشتیم که در عقد موقت، زن حق برخورداری از مهریه را در اختیار دارد؛ اما برخورداری وی از نفقه در قانون ذکر نشده است. مگر اینکه مرد در صیغه نامه قید و شرط نماید که ملزم است مبلغی را برای تامین هزینه های زندگی زن به عنوان نفقه در اختیار او قرار دهد. در این بین باید تشریح نماییم که نحوه گرفتن مهریه در ازدواج موقت ثبت شده و ثبت نشده تفاوت هایی دارد.

مطالبه مهریه در قراردادهای عقد موقت یا صیغه، بسته به ثبت یا عدم ثبت عقد، به دو روش متفاوت انجام می‌ شود. در صورتی که عقد موقت ثبت شده باشد، برای مطالبه مهریه به ‌طریق زیر عمل می ‌شود: به دفتر ثبت مرتبط با محل انجام عقد نکاح مراجعه کرده و فرم وصول مهریه را تکمیل نموده و تحویل دهید. این فرآیند با توجه به اجراییات ثبت انجام می ‌پذیرد.

در صورتی که عقد موقت ثبت نشده باشد، برای مطالبه مهریه به‌ طریق زیر عمل می ‌شود: با ارائه دادخواست مهریه در ازدواج موقت (صیغه)، از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی اقدام کنید. در این مرحله، زن باید مدارک اثباتی از عقد موقت را به دادگاه ارائه دهد تا ادعای مهریه خود را تایید نماید.

توجه داشته باشید که مطالبه مهریه بر اساس نوع عقد و شرایط مختلف مربوط به آن، ممکن است متفاوت باشد. در هر صورت، بهتر است با متخصصان حقوقی یا حقوقدانان کاربلد در این زمینه مشورت کنید تا به درستی و با توجه به قوانین و مقررات مربوطه اقدام نمایید. وکیل اقدامات انجام شده توسط موکل را به گونه ای تنظیم می کند که مطالبه مهریه با سهولت بیشتری به انجام برسد.

لزوم مراجعه به وکیل برای مطالبه مهریه در ازدواج موقت

دقت داشته باشید که مهریه یکی از حقوق مالی زن است که در ازدواج موقت حق برخورداری از آن را به دست آورده است؛ اما بارها دیده شده است که در این نوع از ازدواج، مرد از پرداخت مطالبات زن خودداری می کند و سعی دارد زن را از حقوق قانونی اش دور نماید. در چنین شرایطی زن می تواند با مراجعه به بهترین وکیل مهریه در تهران و کسب تکلیف از وی، بهترین راهکار برای حل اختلافات پیش آمده را دریافت نماید. در این صورت است که در دادگاه موفقیت حاصل خواهد شد.

در بالا اشاره داشتیم که زن حتی پس از پایان یافتن مهلت صیغه نامه خود نیز می تواند مهریه خود را مطالبه نماید؛ اما این کار مستلزم آشنایی کامل با نحوه مطالبه مهریه در ازدواج موقت و روال انجام آن است. در چنین شرایطی وکیل می تواند به کمک موکل آمده و تمامی مراحل لازم را طی نماید. همچنین در صورتی که مرد پرداخت نفقه را نیز در صیغه نامه شرط کرده باشد، ملزم است آن را پرداخت نماید. برای مطالبه نفقه در این شرایط نیز می توانید با یک وکیل خبره و مجرب همراه شوید.

کلام آخر

از شما تشکر می کنیم که تا پایان مقاله ما را همراهی نمودید. در این مقاله سعی کردیم نحوه مطالبه مهریه در ازدواج موقت را به طور کامل مورد ارزیابی قرار دهیم. در ابتدا اشاره داشتیم که این امر می تواند از طریق دادگاه یا اجرای ثبت به انجام برسد. در ادامه نیز اشاره داشتیم که نفقه در حالت عادی در عقد موقت به زن تعلق نمی گیرد و تخصیص آن وابسته به شرط مرد است. همچنین اشاره داشتیم که مطالبه مهریه حتی پس از مدت زمان صیغه نامه ممکن است. در پایان اگر تجربه ای در این زمینه دارید، درخواست می کنیم آن را در قسمت دیدگاه با مخاطبان سایت برترین وکیل به اشتراک بگذارید.